Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Όμηρος. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Όμηρος. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Σάββατο 23 Ιουνίου 2012

Η αληθινή διδασκαλία της Οδύσσειας





Άραγε αυτό γιατί δεν μας τα διδάξαν στο σχολείο;;;“..Διαβάστε το! Αρκούν 2 λεπτά
Αλλά μπορεί να το σκέπτεστε για πολύ περισσότερο
Άραγε μας τα διδάξαν στο σχολείο;;; μάλλον όχι γιατί πρόσεχα την ώρα των αρχαίων..

Είναι πολύ σημαντικό, αυτές τις κρίσιμες ώρες, να ρίξουμε μια ματιά στην βίβλο των Ελλήνων, δηλαδή στα ΟΜΗΡΙΚΑ ΕΠΗ και να διδαχτούμε, έστω και την τελευταία στιγμή, από το πνεύμα του Οδυσσέα.

ΔΗΛΑΔΗ: Να κρατήσουμε την ψυχραιμία μας, να ελέγξουμε την παρόρμηση να έχουμε τις

αισθήσεις μας και τις αντένες μας ΑΝΟΙΧΤΕΣ και να μην παρασυρθούμε από την οργή και το μένος που μας διακατέχει, ώστε να γίνουμε βορρά, στους σύγχρονους “μνηστήρες”.


Όταν ο Οδυσσέας φτάνει στην Ιθάκη, η μεγίστη επιθυμία του είναι ΝΑ ΠΑΡΕΙ ΠΙΣΩ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΟΥ, τον κόσμο που του έκλεψαν.


Παρά την μεγάλη του λαχτάρα, διατηρεί την ανωνυμία του και μεταμορφωμένος σε ζητιάνο από την ΘΕΑ ΑΘΗΝΑ, πηγαίνει στο παλάτι ώστε να ελέγξει την κατάσταση και να πάρει τις πληροφορίες που θέλει, υπομένοντας καρτερικά τις προσβολές και την χλεύη των μνηστήρων.


ΓΙΑΤΙ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΤΟΝ ΕΝΔΙΑΦΕΡΕΙ, ΕΙΝΑΙ Η ΕΠΙΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΣΤΟΧΟΥ ΚΑΙ ΟΧΙ Η ΣΤΕΙΡΑ ΑΝΤΙΠΑΡΑΘΕΣΗ.

Γι αυτό τον λόγο και είναι ο αγαπημένος της Θεάς ΑΘΗΝΑΣ, της Θεάς που αντιπροσωπεύει την ΝΟΗΣΗ ΤΟΥ ΔΙΟΣ, την ΣΟΦΙΑ, την ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΤΗΣ ΣΚΕΨΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ.Της Θεάς που μελετά τον εχθρό και τον πολεμά με τα ίδια του τα όπλα.

Όταν όμως έρχεται η ώρα, όταν τους έχει στριμώξει όλους άοπλους σε ένα δωμάτιο, όταν φανερώνεται πάνοπλος, ΤΟΤΕ ΕΚΦΡΑΖΕΙ ΤΗΝ ΟΡΓΗ ΤΟΥ.

ΚΑΙ ΔΕΝ ΔΕΙΧΝΕΙ ΟΙΚΤΟ, ΓΙΑΤΙ Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΒΙΟΣ ΤΟΥ, που δημιούργησε με τον δικό του ιδρώτα, ΕΙΝΑΙ Η ΠΑΤΡΙΔΑ ΤΟΥ που οι μνηστήρες καταχράστηκαν και καπηλεύτηκαν μαζί με την φιλοξενία του οίκου του που τιμησε τον ΞΕΝΙΟ ΔΙΑ.


Ο ισχυρότερος αντίπαλός του είναι ο ΑΝΤΙΝΟΟΣ.

Η λέξη μιλά απο μόνη της.

Είναι η ΑΝΤΙ-ΝΟΗΣΗ, είναι αυτό που μας κάνουν ΤΩΡΑ, είναι ο τρόπος με τον οποίο θολώνουν τις καταστάσεις και την πραγματικότητα ώστε ΝΑ ΜΗΝ ΣΚΕΦΤΟΜΑΣΤΕ ΚΑΘΑΡΑ ΚΑΙ ΝΑ ΜΑΣ ΕΛΕΓΧΟΥΝ.


Είναι ο μεγαλύτερος κίνδυνος για την καθυπόταξη και δουλεία του ανθρώπου.

Ο επόμενος είναι ο ΕΥΡΥ-ΜΑΧΟΣ.

Αυτός που μάχεται με κάθε τρόπο, με εύρος, ΜΕ ΚΑΘΕ ΜΕΣΟΝ, ο δεινός και αδίστακτος μαχητής.

Ο ΑΜΦΙ-ΝΟΜΟΣ! Αυτός που διαστρεβλώνει τον ΝΟΜΟ και την τάξη των πραγμάτων, ο επικίνδυνος γιατί είναι ΕΤΣΙ και ΑΛΛΙΩΣ!

Ο ΑΓΕ-ΛΑΟΣ! Αυτός που άγει τον λαό, που τον παρασύρει με την βοήθεια του ΑΝΤΙ-ΝΟΟΥ.

Που τον μετατρέπει σε ΚΑΤΕΥΘΥΝΟΜΕΝΗ ΑΓΕΛΗ!

Κανένα όνομα στα Ομηρικά έπη δεν είναι δοσμένο στην τύχη!

Κρύβουν βαθύτατα νοήματα και στο χέρι μας είναι να τα αποκρυπτογραφήσουμε και να διδαχτούμε, ή καλύτερα να συνετιστούμε.

Οι πρόγονοί μας μιλούν, ΟΙ ΠΡΟΓΟΝΟΙ ΜΑΣ ΛΕΝΕ ΤΙ ΝΑ ΚΑΝΟΥΜΕ, μας λένε ΠΩΣ ΝΑ ΠΟΛΕΜΗΣΟΥΜΕ, μας λένε πως να τινάξουμε τον ζυγό.

ΑΡΚΕΙ, ΝΑ ΤΟΥΣ ΑΚΟΥΣΟΥΜΕ!

Και ο Αντίνοος, ο στόχος της πρώτης φονικής βολής του Οδυσσέα. Είναι αυτός ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ να πεθάνει πρώτος.

Γι’ αυτό, μακριά από την προπαγάνδα των ΜΜΕ.

Και τον σκοτώνει ρίχνοντας του το βέλος στον ΛΑΙΜΟ, το ΟΡΓΑΝΟ ΤΗΣ ΟΜΙΛΙΑΣ δηλαδή της επικοινωνίας που την χρησιμοποιεί ενάντια στην νόηση των ανθρώπων! ..”

Σάββατο 21 Απριλίου 2012

The River Ocean


Η θεογονία του Ομήρου- Θεών γένεσις

Η θεογονία του Ομήρου- Θεών γένεσις


Θεών γένεσις

Οι μαρτυρίες που βρίσκονται στην Ιλιάδα του Ομήρου σχετικά με τη γέννηση των θεών και τη δημιουργία του κόσμου είναι σκορπισμένες αλλά αρκετές έτσι ώστε να σχηματίσουμε μια ιδέα για τη θεολογία του Ομήρου.

Ο Όμηρος θεωρεί σαν πρώτη αρχή από την οποία γεννήθηκαν οι θεοί τον Ωκεανό.

"ποταμοίο ρέεθρα Ωκεανοίο, ός περ γένεσις πάντεσσι τέτυκται" 
(ο ποταμός Ωκεανός με τα ρεύματά του υφίσταται σαν πηγή υπάρξεως όλων των όντων) 
Ιλιάδα, Ξ, 246

Ο Ωκεανός είναι η έσχατη περιοχή του σύμπαντος, γιατί δεν εκβάλλει σε κάποιο άλλο, ξένο ως προς τον εαυτό του ρεύμα, αλλά τα ρεύματά του επανέρχονται στην ίδια του την κοίτη.
Σύμφωνος με τους παλιούς μύθους ο Όμηρος επαναλαμβάνει ότι ο πρώτος θεός του κόσμου ήταν ο Ωκεανός. Ο Ωκεανός όταν ζευγάρωσε με τη σύζυγό του Τηθύν απόκτησε παιδιά τους άλλους θεούς.

Σημαντική θέση σε αυτήν την ιεραρχία κατέχει και ο Ουρανός από τον οποίο κατάγονται θεοί, αφού και οι
Ολύμπιοι θεοί και οι Τιτάνες αποκαλούνται Ουρανίωνες.

Ο Δίας με τον Κρόνο αγωνίζονται για την εξουσία ανάμεσα στους θεούς και ο ηττημένος Κρόνος μαζί με τους Τιτάνες εξορίζεται στον Τάρταρο, στην έσχατη δηλαδή περιοχή του σύμπαντος, σύμφωνα με την αρχαία ελληνική αντίληψη.

Κατόπιν κληρώσεως οι τρεις γιοι του Κρόνου, Ζευς (Δίας), Ποσειδών και Άδης κυριαρχούν στον ουρανό, στη θάλασσα και στον Κάτω κόσμο αντίστοιχα. Όσο για τη γη συμφωνούν να την κυβερνούν κι οι τρεις από κοινού. Ανώτερος όλων θεωρείται ο Ζευς, ο οποίος ονομάζεται «πατέρας θεών και ανθρώπων» και παίρνει το επίθετο «Κρονίδης» και με αυτό χαρακτηρίζεται σαν ο διάδοχος στην εξουσία του Κρόνου, αφού δηλώνεται σαν ο κύριος κληρονόμος αυτής.

Με την Ήρα έχει αποκτήσει τον Άρη, με τη Λητώ τον Απόλλωνα και την Άρτεμη, με τη Διώνη την Αφροδίτη. Παιδιά του είναι ακόμα η Αθηνά, ο Ήφαιστος, οι Μούσες, οι Νύμφες των βουνών, η Άτη, οι Λιτές.

Πηγές:
Ενδεικτικές παραπομπές σε ραψωδίες και στίχους της Ιλιάδας
Ιλιάδα, Ξ, 201
Ιλιάδα, Ε, 898
Ιλιάδα, Θ, 479
Ιλιάδα, Ο, 187
Ιλιάδα, Ξ, 362
Ιλιάδα, Ε, 370
Ιλιάδα, Ε, 880
Ιλιάδα, Ζ, 420

ΘΕΟΓΟΝΙΑ

Τρίτη 6 Σεπτεμβρίου 2011

Οι Ρήσεις Του Όμηρου Μέρος δευτερο

Παροιμιώδεις φράσεις από τα έργα του Ομήρου


«Αιδώς Αργείοι!»: Ντροπή σας Αργείοι!

Για πρώτη φορά το είπε η Ήρα (Ε 787), μετά το επανέλαβε ο Αγαμέμνονας (Θ 228) και στη συνέχεια ο Δίας (Ν 95). Και οι τρεις το είπαν στους Έλληνες για να τους δώσουν θάρρος να πολεμήσουν τους Τρώες. Τη φράση τη χρησιμοποιεί κανείς για να αποδοκιμάσει κάποιον που κάνει πράγματα για τα οποία πρέπει να ντρέπεται.

«Άχθος αρούρης»: Βάρος της γης (Σ 104).

Το είπε ο Αχιλλέας στη μητέρα του Θέτιδα, όταν ήταν πολύ στεναχωρημένος για το θάνατο του αγαπημένου του φίλου Πάτροκλου. Η φράση χρησιμοποιείται μεταφορικά για ανθρώπους που θεωρούνται άχρηστοι.

«Έπεα πτερόεντα»: Λόγια φτερωτά, λόγια του αέρα.

«Επί ξυρού ακμής»: Στην κόψη του ξυραφιού (Κ 173).

Το είπε ο Νέστορας στο Διομήδη για να του δείξει πόσο επικίνδυνα ήταν τα πράγματα. Η φράση χρησιμοποιείται μεταφορικά για να δείξει πόσο κρίσιμη είναι μια κατάσταση.

«Και καπνόν αποθρώσκοντα»: Και καπνό ν’ ανεβαίνει (α 58).

Η φράση αναφέρεται στη λαχτάρα του Οδυσσέα να γυρίσει στην πατρίδα του μόνο για να δει από μακριά τον καπνό να ανεβαίνει από την εστία του σπιτιού του.

Χρησιμοποιείται για να δηλώσει μεγάλη νοσταλγία.

«Μάντης κακών»: Έτσι αποκάλεσε ο Αγαμέμνονας το μάντη Κάλχαντα (Α 106), επειδή αποκάλυψε ότι για το θανατικό που θέριζε το στρατόπεδο των Αχαιών υπεύθυνος ήταν ο βασιλιάς των Μυκηνών.

«Μένεα πνέω»: Φράση που επαναλαμβάνεται πολλές φορές στην Ιλιάδα και δείχνει την υπερβολική οργή.

«Νόστιμον ήμαρ»: Η ημέρα της επιστροφής στην πατρίδα.

«Παρά θίν’ αλός»: Πλάι στο κύμα (Α 327).

Χρησιμοποιούμε τη φράση και σήμερα με την ίδια σημασία.

«Σήματα λυγρά»: Ολέθρια σημάδια (Ζ 168).

Χρησιμοποιείται για κάποιο πένθιμο μήνυμα.

Οι Ρήσεις Του Όμηρου

Όμηρος 850 Π.Χ.

<< Οι Ρήσεις Του Όμηρου >>


Ρήση Υπ.Αρίθ.1: Τίποτε κατώτερο απο τον άνθρωπο δεν θρέφει η γή απο όλα όσα επάνω της αναπνέουν κ κινούνται. Γιατί ποτε δεν πιστεύει οτι θα πάθει κακό, όταν οι θεοί του δίνουν υγεία.
Ρήση Υπ.Αρίθ.2: Οι άνθρωποι όταν δυστυχούν ρίχνουν το φταίξιμο στους θεούς, ενώ συχνά αυτοί οι ίδιοι με τις αμαρτωλές τους πράξεις πέφτουν σε συμφορές πέρα απο το γραφτό.
Ρήση Υπ.Αρίθ.3: Όλοι οι ανθρώποι έχουν την ανάγκη των θεών.
Ρήση Υπ.Αρίθ.4: Όταν ο θεός θέλει μπορεί εύκολα να σώσει τον άνθρωπο κ απο μακριά.
Ρήση Υπ.Αρίθ.5: Δεν υπάρχει τίποτε ποιό ωραίο κ ποιό επιθυμητό απο ένα σπίτι που κυβερνιέται, απο ανδρόγυνο με σύμφωνη γνώμη.
Ρήση Υπ.Αρίθ.6: Ο ολύμπιος Ζεύς μόνος του μοιράζει την ευτυχία στους ανθρώπους, κ τους καλούς κ τους κακούς, στον καθένα όπως θέλει.
Ρήση Υπ.Αρίθ.7: Τις δυστυχίες πρέπει να τις υπομείνεις.
Ρήση Υπ.Αρίθ.8: Οι ξένοι κ οι φτωχοί είναι όλοι ανθρώποι του Δία, κ ευχαριστιούνται με το λίγο που θα δώσεις.
Ρήση Υπ.Αρίθ.9: Ο φιλοκέραυνος δίας συνοδεύει κ προφυλάσει τους σεβαστούς ικέτες.
Ρήση Υπ.Αρίθ.10: Θα υποφέρεις όσα προορίζουν οι μοίρες, η ειμαρμένη κ οι κατακλώθεις που διαγράφουν την πορεία της ζωής σου, όταν η μητέρα σου σε έφερε στον κόσμο.
Ρήση Υπ.Αρίθ.11: Δεν υπάρχει τίποτε ποιό ενοχλητικό από την καταραμένη κοιλιά που μας προστάζει τυρρανικά να τη γεμίζουμε, ακόμη κ τότε, όταν βασανιζόμαστε κ έχουμε πένθος στην καρδιά.
Ρήση Υπ.Αρίθ.12: Πάντα λείπει απο τα νιάτα η φρόνηση.
Ρήση Υπ.Αρίθ.13: Πάντα είναι ευπρόσδεκτα όσα φέρνει η τύχη.
Ρήση Υπ.Αρίθ.14: Δεν υπάρχει τίποτε χειρότερο απο τη θάλασσα για να καταλάβει τον άνθρωπο, όσο δυνατός κ άν είναι.
Ρήση Υπ.Αρίθ.15: Δεν έχει μεγαλύτερη δόξα ο άνθρωπος, όσο ζεί, παρά οτι θα πετύχει με τα χέρια κ τα πόδια του.
Ρήση Υπ.Αρίθ.16: Είναι αγνώμονας κ τιποτένιος εκείνος ο άνθρωπος, που προκαλεί σε αγώνα αυτόν που του ανοίγει το σπίτι του σε ξένη χώρα.
Ρήση Υπ.Αρίθ.17: Ο καθένας πληρώνει κάθε τι που είναι δίκαιο, μπροστά στους αιώνιους θεούς.
Ρήση Υπ.Αρίθ.18: Δεν είναι κατώτερος απο αδελφό, όποιος είναι πιστός κ φρόνιμος ώς σύντροφος.
Ρήση Υπ.Αρίθ.19: Ο ζεύς είναι προστάτης των ικετών κ των ξένων, ο θεός της φιλοξενίας, ο οποίος συγχρόνως συνοδεύει τους ευσεβείς ξένους.
Ρήση Υπ.Αρίθ.20: Ο ύπνος όλους τους δαμάζει.
Ρήση Υπ.Αρίθ.21: Με τη βοήθεια των θεών υπάρχουν πολλά πράγματα.
Ρήση Υπ.Αρίθ.22: Δεν υπάρχει τίποτε άλλο ποιό φρικτό κ ξεδιάντροπο απο τη γυναίκα, η οποία βάζει στο νού της άπρεπα έργα όπως να προετοιμάσει το φόνο του νόμιμου συζύγου της.
Ρήση Υπ.Αρίθ.23: Στη γυναίκα σου ποτέ μην είσαι μαλακός, μείτε να της φανερώνεις όλες τις σκέψεις σου, όσες καλά γνωρίζεις, αλλά ένα μέρος να της λές κ το άλλο μέρος να το έχεις μυστικό.
Ρήση Υπ.Αρίθ.24: Είναι κακό να λέει κάποιος πράγματα που δεν γνωρίζει.
Ρήση Υπ.Αρίθ.25: Καλύτερα εργάτης στη γή, παρά βασιλιάς στον Άδη.
Ρήση Υπ.Αρίθ.26: Οι μακάριοι θεοί τα ανούσια έργα δεν τα αγαπούν, αλλά τιμούν τη δικαιοσύνη κ τις ενάρετες πράξεις των ανθρώπων.
Ρήση Υπ.Αρίθ.27: Είναι μισητός εκείνος ίδια με τις πύλες του Άδη, ο οποίος αναγκαζόμενος απο τη φτώχεια αναγγέλει ψεύτικες ειδήσεις.
Ρήση Υπ.Αρίθ.28: Ο θεός άλλο θα μας δώσει, άλλο θα μας στερήσει, ότι θέλει. Γιατί έχει εξουσία σε όλα.
Ρήση Υπ.Αρίθ.29: Το κρασί συγχύζει το μυαλό. Αναγκάζει κ τον πολύ σοφό να τραγουδήσει κ να γελάσει απαλά, κ τον παρακινεί να χορέψει κ του πέρνει κάποιο λόγο, που βέβαια θα ήταν προτιμότερο να έμενε μυστικός.
Ρήση Υπ.Αρίθ.30: Καλύτερα είναι όλα να γίνονται με μέτρο.
Ρήση Υπ.Αρίθ.31: Πρέπει να περιποιούμαστε τον ξένο όσο μένει κ όταν θέλει να τον αφήνουμε να φύγει.
Ρήση Υπ.Αρίθ.32: Το φαγητό έχει διπλή αξία, δηλαδή είναι τιμή κ ευχαρίστηση κ απο την άλλη είναι ωφέλιμο.
Ρήση Υπ.Αρίθ.33: Ανάμεσα στους θνητούς δεν είναι τίποτε χειρότερο απο την επαατεία. Αλλά για την καταραμένη κοιλιά οι ανθρώποι υποφέρουν, σε όποιον αναγκαστεί να περιπλανηθεί.
Ρήση Υπ.Αρίθ.34: Ο αγγελιοφόρος των θεών Ερμής, προσφέρει χαρά κ ευτυχία στις εργασίες των ανθρώπων.
Ρήση Υπ.Αρίθ.35: Κ με τα βάσανα του ευχαριστιέται ο άνδρας, όποιος έχει πάθει πολλά κ έχει πολύ βασανιστεί.
Ρήση Υπ.Αρίθ.36: Εύκολο είναι στους θεούς κ να δοξάσουν τους θνητούς κ να τους φέρουν σε κακή κατάσταση.
Ρήση Υπ.Αρίθ.37: Στο φτωχό είναι ποιό χρήσιμο στην πόλη, παρά στα χωράφια να ζητιανεύει την τροφή του.
Ρήση Υπ.Αρίθ.38: Η πείνα της καταραμένης κοιλιάς, φέρνει πολλές συμφορές στους ανθρώπους.
Ρήση Υπ.Αρίθ.39: Η ψυχή είναι τολμηρή, όταν έχει πάθει πολλές συμφορές.
Ρήση Υπ.Αρίθ.40: Οι θεοί μεταμορφώνονται σε κάθε είδους ανθρώπους, τριγυρνώντας στις πόλεις για να παρατηρήσουν την αλαζονεία των ανθρώπων.
Ρήση Υπ.Αρίθ.41: Κανένας άνδρας ποτέ να μην είναι άδικος, αλλά σιωπηλά να απολαμβάνει τα δώρα των θεών που του δίνουν.
Ρήση Υπ.Αρίθ.42: Να έχεις τη φρόνηση να φροντίζεις για το σπίτι σου, κ να φιλάς την περιουσία σου.
Ρήση Υπ.Αρίθ.43: Σώπαινε κ κράτα τη σκέψη σου κ μη ρωτάς.
Ρήση Υπ.Αρίθ.44: Τα όνειρα είναι ανεξήγητα κ αδιερεύνητα, ούτε όλα πραγματοποιούνται στους ανθρώπους.
Ρήση Υπ.Αρίθ.45: Για κάθε πράγμα έβαλαν μέτρο οι αθάνατοι θεοί στους θνητούς, στη γή τη σιτοδώτρα.
Ρήση Υπ.Αρίθ.46: Η δυστυχία υποφέρεται, όταν κάποιος κλαίει τη μέρα κυριεύμενος απο τη λύπη, κ τον πιάνει ύπνος τη νύχτα.
Ρήση Υπ.Αρίθ.47: Η ευεργεσία είναι ανώτερη απο την κακουργία.
Ρήση Υπ.Αρίθ.48: Δεν πρέπει να χαίρεται κανείς για τους σκοτωμένους εχθρούς, αυτούς τους νίκησε η μοίρα των θεών κ τα άθλια έργα τους.
Ρήση Υπ.Αρίθ.49: Αν οι θεοί κάνουν τα γηρατειά σου καλύτερα, θα υπάρχει ελπίδα στο μέλλον να απαλλαγείς απο τις συμφορές.
Ρήση Υπ.Αρίθ.50: Η μοίρα είναι ολέθρια, την οποία κανένας δεν ξεφεύγει, όποιος γεννιέται.
Ρήση Υπ.Αρίθ.51: Μην κρατάς τη λύπη μέσα σου, μόνο πές μου, για να την ξέρουμε κ οι δυό.
Ρήση Υπ.Αρίθ.52: Ξακουστός τεχνίτης είναι ο κουτσός ήφαιστος, με τα επιτήδια χέρια του κ το σοφό μυαλό του.
Ρήση Υπ.Αρίθ.53: Μη ρεζιλεύεσαι κ μην καταντάς αντικείμενο καταφρονίας.
Ρήση Υπ.Αρίθ.54: Τα όμορφα χαρίσματα της χρυσής Αφροδίτης, είναι ανεκτίμητα δώρα που οι θεοί χαρίζουν πλουσιοπάροχα σε ένα θνητό, δεν είναι άξια περιφρόνησης, ακόμη κ αν αυτός μπορεί να διαλέξει.
Ρήση Υπ.Αρίθ.55: Στον κάτω κόσμο τιμωρούνται οι ψυχές των πεθαμένων.
Ρήση Υπ.Αρίθ.56: Να ανατριχιάζουν οι επιγενόμενοι στη σκέψη όταν βλάψουν εκείνον που θα τους φιλοξενήσει.
Ρήση Υπ.Αρίθ.57: Η ξανθή Δήμητρα ξεχωρίζει τον καρπό κ τα άχυρα με τα ισχυρά πνεύματα των ανέμων.
Ρήση Υπ.Αρίθ.58: Οι θεοί ζούν άκοπα.
Ρήση Υπ.Αρίθ.59: Σε άνδρα κουρασμένο το κρασί αυξάνει πολύ τη δύναμη.
Ρήση Υπ.Αρίθ.60: Συμβούλευε τα πρέποντα.
Ρήση Υπ.Αρίθ.61: Δεν μπορεί ο άνθρωπος να αντισταθεί στη θέληση του Δία, ούτε ο γενναιότερος, επειδή είναι πολύ ανώτερος.
Ρήση Υπ.Αρίθ.62: Το κρασί ευφραινεί την καρδία.
Ρήση Υπ.Αρίθ.63: Η διαλλακτικότητα είναι καλύτερη.
Ρήση Υπ.Αρίθ.64: Παράτα το θυμό που σου τρώει την καρδιά.
Ρήση Υπ.Αρίθ.65: Με τον ίδιο τρόπο πεθαίνει κ ο άνεργος, κ εκείνος που κάνει πολλά πράγματα.
Ρήση Υπ.Αρίθ.66: Είναι εχθρός όσο κ οι πύλες του Άδη, εκείνος που άλλα σκέφτεται κ άλλα λέει,
Ρήση Υπ.Αρίθ.67: Η ψυχή του ανθρώπου δε λαφυραγωγείται.
Ρήση Υπ.Αρίθ.68: Συγκράτησε την περήφανη καρδιά σου, γιατί καθόλου δεν σου ταιριάζει να έχεις ανηλεή ψυχή, κ αυτοί οι θεοί ακόμα λυγίζουν, που έχουν απο όλα μεγαλύτερο το μεγαλείο κ τη δύναμη.
Ρήση Υπ.Αρίθ.69: Να παραβλέπεις το θυμό.
Ρήση Υπ.Αρίθ.70: Η Έριδα πολλούς στεναγμούς ξεσηκώνει.
Ρήση Υπ.Αρίθ.71: Οι δειλοί φεύγουν απο τον πόλεμο.
Ρήση Υπ.Αρίθ.72: Είναι άριστος οιωνός το να αμύνεται κάποιος για την πατρίδα του.
Ρήση Υπ.Αρίθ.73: Δεν έχεις φόβο να χαθείς εάν η καρδιά σου είναι γενναία.
Ρήση Υπ.Αρίθ.74: Η μάχη δοξάζει τους άνδρες.
Ρήση Υπ.Αρίθ.75: Να σκέφτεσαι την άμυνα κ όχι τη δειλή φυγή.
Ρήση Υπ.Αρίθ.76: Η ένωση φέρνει την ισχή.
Ρήση Υπ.Αρίθ.77: Για όλα υπάρχει χορτασμός, κ του ύπνου δηλαδή κ του έρωτα κ του γλυκού τραγουδιού κ του άψογου χορού.
Ρήση Υπ.Αρίθ.78: Σε άλλον έδωσε ο θεός πολεμική ικανότητα, σε άλλον χορό, σε άλλον δε κιθάρα κ τραγούδι.
Ρήση Υπ.Αρίθ.79: Περισσότερο απο τις δυνάμεις του, κανένας δεν μπορεί να πολεμάει κ αν ακόμα το επιθυμεί.
Ρήση Υπ.Αρίθ.80: Δεν είναι δυνατό να πολεμάει κάποιος τραυματισμένος.
Ρήση Υπ.Αρίθ.81: Η Αφροδίτη δίνει την αγάπη κ τον πόθο, με τα οποία υποτάσσει όλους τους αθάνατους κ τους θνητούς ανθρώπους.
Ρήση Υπ.Αρίθ.82: Όταν στην ψυχή μπαίνει η οργή ο έρωτας απέχει.
Ρήση Υπ.Αρίθ.83: Ο ύπνος είναι αδελφός του θανάτου, βασιλιάς όλων των θεών κ όλων των ανθρώπων.
Ρήση Υπ.Αρίθ.84: Η πρώτη αρχή των πάντων είναι ο ωκεανός.
Ρήση Υπ.Αρίθ.85: Η νύχτα δαμάζει τους θεούς κ τους ανθρώπους.
Ρήση Υπ.Αρίθ.86: Ο έρωτας περικαλύπτει τη συνετή διάνοια.
Ρήση Υπ.Αρίθ.87: Οι πόνοι βασανίζουν την ψυχή.
Ρήση Υπ.Αρίθ.88: Δεν είναι καθόλου απρεπές για αυτόν που πεθαίνει υπερασπίζοντας την πατρίδα του.
Ρήση Υπ.Αρίθ.89: Η σωτηρία εξαρτάται απο εμάς.
Ρήση Υπ.Αρίθ.90: Η θέληση του Δία είναι ισχυρότερη κ όχι των ανθρώπων.
Ρήση Υπ.Αρίθ.91: Τίποτε δεν είναι ποιό αξιολύπητο απο τον άνθρωπο, απο όλα όσα επάνω στη γή αναπνέουν κ κινούνται.
Ρήση Υπ.Αρίθ.92: Στο θάνατο φεύγει η ψυχή, εξαφανίζεται η ζωή κ σαπίζει ολόκληρο το σώμα.
Ρήση Υπ.Αρίθ.93: Οι Ερυνίες τιμωρούν τους ανθρώπους, αν κάποιος παραβεί τον όρκο του.
Ρήση Υπ.Αρίθ.94: Ο Δίας αυξάνει την ανδρεία των ανδρών κ την ελατώνει, όπως αυτός θέλει.
Ρήση Υπ.Αρίθ.95: Να είσαι προσεκτικός με σύνεση.
Ρήση Υπ.Αρίθ.96: Στη νεότητα είναι σπάνια η σύνεση.
Ρήση Υπ.Αρίθ.97: Μακάριοι οι θεοί που ζούν αιώνια.
Ρήση Υπ.Αρίθ.98: Όταν γεννιέσαι η δυνατή μοίρα κλώθει το νήμα της ζωής σου.
Ρήση Υπ.Αρίθ.99: Ας αφήνετε τις θλήψεις σας να κατακαθούν στην ψυχή σας, έστω κ αν είσαστε πικραμένοι.
Ρήση Υπ.Αρίθ.100: Οι θεοί όρισαν για τους δυστυχισμένους θνητούς να ζου πικραμένοι.
Πηγή :www.afipnisis.gr

Δευτέρα 5 Σεπτεμβρίου 2011

Η εσωτερική προσέγγιση των μύθων


Η εσωτερική θεώρηση και ερμηνεία των Μύθων βασίζεται στις διδασκαλίες του παγκόσμιου εσωτερισμού. Είναι μία σφαιρική θεώρηση ολιστικού τύπου, η οποία δεν αποκλείει τις άλλες θεωρήσεις, αλλά τις εντάσσει στους κλάδους έρευνας και συμπερασμάτων που συναποτελούν -χωρίς ο κάθε κλάδος να διεκδικεί την αυθεντικότητα της ερμηνείας όπως κάνουν οι διάφορες εξωτερικές σχολές- τη σφαιρική αυτή θεώρηση.
Ο Εσωτερισμός είναι ένα σύνολο πανάρχαιων διδασκαλιών, που παραμένει αμετάβλητο, παρά τις πρόσκαιρες προσαρμογές των οποίων αποτελεί αντικείμενο. Είναι το σύνολο των γνώσεων που αφορούν την ενδότερη ουσία των πραγμάτων του κόσμου και του ανθρώπου, πιο πέρα από την επιφάνεια και την παρουσία τους. Οπως το υποδηλώνει και η ίδια η λέξη έχει σχέση με το εσωτερικό των πάντων, αυτό που καλύπτεται με την εξωτερική εμφάνιση και στην περίπτωση του Μύθου θα είναι ό,τι βρίσκεται μέσα και πίσω από την απλή ιστορία που αφηγείται ο Μύθος.

Να συμπληρώσουμε ότι ο Εσωτερισμός δεν είναι μία διανοητική, ορθολογιστική και θεωρητική γνώση, αλλά μία γνώση διαισθητική, υπέρλογη και υπερβατική. Είναι μία γνώση βιωματική, που επιτρέπει την ολοκλήρωση του ανθρώπου. Επομένως, δεν επιδιώκει να πείσει, αλλά να κάνει κάποιον να βιώσει.

Η εσωτερική γνώση μεταβιβάζεται μέσα από μία χιλιόχρονη παράδοση και στηρίζεται στους μεγαλύτερους σοφούς και φιλοσόφους της ανθρωπότητας. Διαφυλάσσεται μέσω των διάφορων εσωτερικών ταγμάτων και ομάδων μέσα στους αιώνες, που ανάλογα με τις περιστάσεις μπορεί να εξωτερικευθούν ή να τραβηχθούν στη σκιά για ν' αποφύγουν τυχόν διωγμούς κάθε είδους κατεστημένου τύπου "δικών ασεβείας", όπως του Σωκράτη ή τις πυρές της Ιεράς Εξέτασης στο Μεσαίωνα. Ετσι, μπορούμε να διακρίνουμε την εσωτερική επιβίωση της Γνώσης στα Τάγματα του Ιπποτισμού το Μεσαίωνα, όπως των Ναϊτών, των Καθαρών και κυρίως μέσα στο λεγόμενο Μύθο του Αρθούρου που τροφοδοτήθηκε από τον πανάρχαιο Μύθο του Βασιλιά με τους Πολεμιστές του. Μάλιστα υπήρξαν άνθρωποι που τον ενσάρκωσαν μέσα στο σκοτεινό Μεσαίωνα.

Ομως αφού πέρασε ο Μεσαίωνας και η αντίδραση στο δογματικό αλάθητο της Καθολικής Εκκλησίας έσπρωξε τη Δύση στην αγκαλιά του Ορθολογισμού και του θετικισμού (οι οποίοι με τη σειρά τους τροφοδότησαν έναν άκρατο υλισμό) εμφανίζεται στα τέλη του 19ου αιώνα μια κίνηση, η οποία προωθεί μια διαφορετική θεώρηση του ανθρώπου και της γνώσης. Πρόκειται για την Παγκόσμια Θεοσοφική Εταιρεία. Η ιδρύτριά της Ε.Π.Μπλαβάτσκυ σε δύο κύρια έργα της, την "Αποκαλυμμένη Ισιδα" και τη "Μυστική Δοξασία" -που αποτελεί γιγαντιαίο έργο-σύνθεση του παγκόσμιου εσωτερισμού- προτείνει μια νέα θεώρηση των Μύθων και δίνει η ίδια το παράδειγμα με το έργο της, όπου εξετάζει ένα πλήθος από αυτούς. Αφιέρωσε τη ζωή της, όπως σημειώνει η ίδια "στη μελέτη του κρυμμένου νοήματος κάθε θρησκευτικού και άλλου μύθου οποιουδήποτε έθνους μεγάλου ή μικρού και κυρίως των παραδόσεων της ανατολής." Συγκρούστηκε σφοδρά με τους υλιστές ερευνητές, επιστήμονες και δημοσιογράφους της εποχής της και επέκρινε σκληρά τους διάφορους ανατολιστές, όπως τον Μαξ Μύλλερ, οι οποίοι θεωρούσαν τη μυθολογία σαν μία ασθένεια της γλώσσας ή τον Φρέιζερ για τις δογματικές επεξηγήσεις των πολυάριθμων μύθων που συνέλεξε.

Το συμπέρασμά της για τη θεώρηση των Μύθων το κλείνει στην παρακάτω φράση: " Κανένας αιγυπτιακός πάπυρος, κανένα ινδικό olla, καμια ασσυριακή πλάκα ή εβραϊκός κύλινδρος δεν πρέπει να διαβάζεται και να γίνεται αποδεκτός κατά γράμμα."

Μέσα από την απέραντη ερευνητική της προσπάθεια (έκανε πολλές φορές το γύρο του κόσμου ερευνώντας αρχαιολογικούς χώρους, αρχεία, βιβλιοθήκες, εσωτερικές ομάδες κ.λπ) κατέληξε ότι οι αρχαίες μυθικές παραδόσεις δεν είναι απλώς δημιούργημα φαντασίας, αλλά ότι κρύβουν μια πολύπλευρη αλήθεια.

Ποιος είναι όμως ο τρόπος έρευνας τον οποίο υποστηρίζει η Ε.Π.Μπλαβάτσκυ και ποιες είναι οι πλευρές της αλήθειας των Μύθων; Κατά την Ε.Π.Μπλαβάτσκυ οι ομοιότητες ανάμεσα στις παγκόσμιες μυθολογικές παραδόσεις δείχνουν ότι υπήρχε σε αμνημόνευτα χρόνια μια πρωταρχική συμβολική γλώσσα, κοινή για όλη την ανθρωπότητα. Με το πέρασμα των χιλιετηρίδων ξεχάστηκε και χάθηκε. Ελάχιστοι άνθρωποι κατόρθωσαν να διαφυλάξουν τους τρόπους ερμηνείας της. Σύμφωνα με τη συγγραφέα, αυτοί οι τρόποι είναι επτά. Τα επτά κλειδιά ερμηνείας στα οποία θ' αναφερθούμε παρακάτω. Αυτή λοιπόν η γλώσσα φαίνεται ότι χρησιμοποιούσε σύμβολα, όπως εμείς χρησιμοποιούμε τα γράμματα.
Η συμβολική σκέψη προηγείται της γλώσσας και τα σύμβολα επιτρέπουν μια άμεση αντίληψη και πέρασμα σε διαισθητική και όχι διανοητική γνώση. Εδώ ας θυμηθούμε τον Καρλ Γιουγκ με την αντίληψή του για τους Αρχέτυπους και τους περίπλοκους συμβολισμούς, τους οποίους εξετάζει στο έργο του υποστηρίζοντας ότι αποτελούν μέσο έκφρασης του συλλογικού ασυνείδητου. Αλλά και ο Μιρσέα Ελιάντ αναφέρει ότι η ομαδική συνείδηση χρησιμοποιεί κατηγορίες αντί γεγονότα, αρχέτυπα αντί ιστορικές προσωπικότητες. Δε συγκρατεί μεμονωμένα γεγονότα και πραγματικές μορφές. Ετσι, λειτουργεί ταυτίζοντας και συνδέοντας γεγονότα και πρόσωπα με πρότυπα τα οποία προϋπάρχουν στην ανθρώπινη συνείδηση, μια και όπως είπαμε τα σύμβολα προϋπάρχουν της γλώσσας, όπως την εννοούμε σήμερα - γιατί η συμβολική γλώσσα είναι μία κανονική γλώσσα- και έτσι τροφοδοτούνται οι διάφορες μυθικές ιστορίες.

Το περιεχόμενο λοιπόν της συμβολικής γλώσσας είναι Σύμβολα, τα οποία συνδυάζονται σε εμβλήματα και προκειμένου περί των Μύθων έχουμε προφορικά εμβλήματα. Το σύμβολο προέρχεται από το συν-βάλλω και υποκρύπτει την έννοια της μεταφοράς όπως και στη Λατινική: Symbolus - αυτός που μεταφέρει. Κατά κάποιο τρόπο το σύμβολο διασταυρώνει δύο επίπεδα συνείδησης -εδώ ας θυμηθούμε τον φυσικό και υπερφυσικό κόσμο τους οποίους διασταυρώνει ο Μύθος κατά τον Maussl- όπως στη "συμβολή" συναντώνται δύο ποτάμια.

Ακόμη ας υπενθυμίσουμε εδώ ότι ο δικός μας πολιτισμός δεν λειτουργεί με σύμβολα, αλλά με σήματα και ενώ τα σύμβολα είναι πολυδιάστατα και πολυσήμαντα, τα σήματα είναι μονοδιάστατα και μονοσήμαντα. Τα Σύμβολα είναι γέφυρες σε μία υπερβατική πραγματικότητα. Προσδίδουν στη δική μας οριζόντια πραγματικότητα τη διάσταση της καθετοποίησης και έτσι επιτρέπουν στην ανθρώπινη συνείδηση τη δυνατότητα να περάσει σε μία "άλλη πραγματικότητα" που δεν μπορεί να πλησιαστεί με άλλο τρόπο. Πολύ σημαντικό είνα ότι "τα σύμβολα, αν και είναι υπερδιανοητικής φύσης, οργανώνονται σε δομικές σχέσεις που τους επιτρέπουν να αποτελούν μια γλώσσα αλληλουχίας και συστηματικότητας." Και αφού ο Μύθος είναι μία συμπύκνωση συμβόλων, ας θυμηθούμε τον Λεβί Στρώς και τη Δομική Ερμηνεία του Μύθου, που παρομοιάζει το Μύθο με τη γλώσσα και ερευνά τη λογική του.

Η παγκόσμια συμβολική γλώσσα λοιπόν χρησιμοποιούσε σύμβολα σαν δομικούς λίθους. " Τα σύμβολα απεικονίζουν μια απλή, ιδιαίτερη ιδέα." Πολλά σύμβολα αρμονικά συνενωμένα αποτελούν ένα έμβλημα. " Το έμβλημα είναι ένα σύνολο συμβόλων, μια σειρά γραφικών εικόνων θεωρούμενων και εξηγούμενων αλληγορικά, που αναπτύσσουν μια ιδέα σε πανοραμικές όψεις, τη μια μετά την άλλη. Ακόμη και οι παραβολές είναι προφορικά σύμβολα, μια αλληγορική παρουσίαση πραγματικοτήτων, ζωής, συμβάντων, γεγονότων. Οι διάφορες μυθολογίες είναι γραπτά εμβλήματα τα οποία παλιότερα μεταδίδονταν προφορικά."

ΤΑ ΕΠΤΑ ΚΛΕΙΔΙΑ ΕΡΜΗΝΕΙΑΣ
Η Συμβολική γλώσσα λοιπόν ερμηνεύεται με ένα επταπλό κλειδί. Ποια είναι όμως αυτά τα επτά κλειδιά ερμηνείας; Υπήρχαν κάποτε άνθρωποι ή πολιτισμοί που τα κατείχαν;

Η Ε.Π.Μπ. στη "Μυστική Δοξασία" αφιερώνει ένα κεφάλαιο στη χαμένη γλώσσα και τα κλειδιά της. Αλλά και σε πολλά άλλα σημεία του έργου της τονίζει την ύπαρξη των επτά κλειδιών και αναφέρει διάφορους τρόπους ερμηνείας. Ετσι μπορούμε να βγάλουμε κάποια συμπεράσματα για αυτά τα κλειδια. Κατά την Ε.Π.Μπ. "λέγεται ότι η Ινδία (όχι με την τωρινή της έκταση, αλλά περιλαμβάνοντας τα αρχαία όριά της) είναι η μόνη χώρα στον κόσμο η οποία έχει ανάμεσα στους γιούς της, μυημένους που κατέχουν τη γνώση και των επτά υποσυστημάτων και το Κλειδί ολόκληρου του συστήματος. Από την πτώση της Μέμφιδας η Αίγυπτος άρχισε να χάνει ένα ένα τα κλειδιά και η Χαλδαία την εποχή του Βηρωσσού διατηρούσε μόνο τρία. Οσο για τους Εβραίους, σε όλα τους τα κείμενα δεν εμφανίζουν τίποτα άλλο από μία πλήρη γνώση του αστρονομικού, γεωμετρικού και αριθμητικού συστήματος συμβολισμού όλων των ανθρώπινων και ιδιαίτερα των φυσιολογικών λειτουργιών."
Σ' αυτό το απόσπασμα λοιπόν βλέπουμε να αναφέρονται κάποια από τα κλειδιά: το αστρονομικό, το γεωμετρικό και το αριθμητικό. Σε άλλα σημεία της Μυστικής Δοξασίας αναφέρει άλλες ονομασίες και έτσι μπορούμε να προσθέσουμε το φυσιολογικό, το αστρολογικό, το μεταφυσικό...

Η Αλίκη Μπαίηλυ, στο βιβλίο της "Πραγματεία επί του Κοσμικού Πυρός" κάνει επίσης αναφορές στη Μυστική Δοξασία και στα κλειδιά ερμηνείας. Τα κλειδιά που αναφέρει είναι: φυσιολογικό, ψυχολογικό, αστρολογικό, γεωμετρικό.

Φαίνεται λοιπόν ότι τα κλειδιά ερμηνείας συσχετίζονται με τα 7 επίπεδα συνείδησης του ανθρώπου και των 7 κοσμικών επιπέδων. Σύμφωνα με την αντίληψη του εσωτερισμού για τον άνθρωπο και τον κόσμο, τόσο ο κόσμος-Μακρόκοσμος όσο και ο άνθρωπος-Μικρόκοσμος αποτελούνται από επτά επίπεδα. Το κάθε κλειδί λειτουργεί στο επίπεδό του. Ομως, επειδή κάθε επίπεδο εμφανίζεται σαν υποεπίπεδο μέσα στα υπόλοιπα, το ίδιο κάθε κλειδί μπορεί μέσω των υποκλειδιών του να λειτουργήσει σε όλα τα επίπεδα. Ετσι καταλήγουμε σ' ένα σύνολο 343 κλειδιών.

Μπορούμε λοιπόν να καταλάβουμε ότι κανένα κλειδί δεν αντιπροσωπεύει τη συνολική γνώση, αλλά ένα μικρό τμήμα της. Πόσο μεγάλο λάθος κάνουν οι διάφορες σχολές ερμηνείας, οι οποίες διεκδικούν η καθεμία τη μοναδικότητα της σωστής προσέγγισης! Το πιο σωστό θα ήταν να πούμε ότι καθεμία από αυτές προσεγγίζει το Μύθο από τη σκοπιά κάποιου υποκλειδιού. Η καθεμία χωριτά δεν έχει δίκιο αν διεκδικεί τα πρωτεία, όλες μαζί όμως αποτελούν μια προσέγγιση, αν κάνουμε μια σύνθεση. Και πάλι όμως δεν καλύπτουν το τεράστιο φάσμα όλων των κλειδιών ερμηνείας.

Παρόλο που η ίδια η Ε.Π.Μπ. έγραφε ότι δεν είναι γνώστης του χειρισμού των 7 κλειδιών, ούτε τα αναφέρει κάπου όλα μαζί, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε κάποιες ονομασίες γι' αυτά, έχοντας πάντα υπόψη ότι τυχόν διαφορετικά ονόματα που μπορεί να συναντήσει κανείς απλώς θα αντικαθιστούν κλειδιά με τα υποκλειδιά.

Τα Μεγάλα Κλειδιά είναι τα εξής:

1.- Μεταφυσικό (χαρακτήρες του Οντος)

2.- Αριθμητικό (εξέλιξη των Ιδεών-αριθμών)

3.- Γεωμετρικό (οργάνωση των μορφών)
4.- Αστρολογικό (Αλληλεπιδράσεις Μακρόκοσμου-Μικρόκοσμου)

5.- Αλχημικό (Σχέσεις της επιθυμίας για ένωση των στοιχείων)

6.- Βιολογικό (Κλιμακώσεις της Ζωής)

7.- Φιλολογικό (Σημειωτικές και συμβολικές μορφές των Ιδεών κ.λπ.)*24


Αυτά είναι λοιπόν τα 7 κλειδιά, που μαζί με τα υποκλειδιά τους θα μας επιτρέψουν ν' ανοίξουμε τις πόρτες του Μύθου. Η σωστή χρήση τους μπορεί να οδηγήσει στην αποκρυπτογράφηση του κάθε Μύθου. Σε ορισμένες περιπτώσεις όμως μπορεί κάποιος να τονίσει ένα κλειδί ερμηνείας. Το θέμα είναι να μην υποστηρίξει ότι είναι το μοναδικό. Ετσι π.χ., όλη η ψυχολογική-ψυχαναλυτική προσέγγιση των μύθων των Φρόυντ, Γιούγκ, Οττο Ρανκ, Πωλ Ντάνιελ και άλλων εντάσσεται στο ψυχολογικό κλειδί, που όμως δεν είναι το μοναδικό. Η προσέγγιση των διάφορων γλωσσολόγων εντάσσεται στο φιλολογικό, ενώ οι υποστηρικτές των "ηλιακών" μύθων αγγίζουν το αστρονομικό-αστρολογικό κλειδί. Μπορούμε ακόμη να συναντήσουμε το γεωγραφικό κλειδί, σχετικά με την Ιερή Γεωγραφία και τις ανακατατάξεις του στερεού φλοιού της Γης, το θρησκευτικό κλειδί σχετικά με τη διαδοχή των διάφορων θρησκειών και των μηνυμάτων τους, το ανθρωπολογικό κλειδί που εντάσσεται στο βιολογικό, το ιστορικό κλειδί που αναφέρεται στα συγκεκριμένα ιστορικά στοιχεία τα οποία κρύβονται πίσω από το Μύθο, το λεξαριθμητικό*25 η γλωσσολογικό κλειδί, που εντάσσονται στο φιλολογικό και άλλα. Ακόμη π.χ. το αριθμητικό και το γεωμετρικό μπορούν ν'αποδοθούν με την ονομασία Μαθηματικό κλειδί. Ομως αυτό που έχει σημασία είναι ότι τώρα έχουμε στα χέρια μας ένα εργαλείο, μία μέθοδο, για ν' ανοίξουμε μία-μία τις σημασιολογικές και συμβολικές πόρτες του Μύθου.

Ομως να προσθέσουμε ότι η Ε.Π.Μπ. αναφέρει ακόμη τρόπους ερμηνείας με τα εξής ονόματα: Πραγματικό, μυστικό, αλληγορικό, ηθικό και κυριολεκτικό, δηλ. τον "κατά γράμμα". Ακόμη προτείνει ότι τα διάφορα αρχαία κείμενα-φορείς της αρχαϊκής, μυθικής σκέψης πρέπει να κατανοηθούν από τ' ακόλουθα σημεία:

1.- Το Ρεαλιστικό πεδίο της σκέψης

2.- Το Ιδεολογικό

3.- Το καθαρά Θείο ή Πνευματικό

Ετσι λοιπόν η Ε.Π.Μπ. έχει την τιμητική θέση του πρωτοπόρου στην εσωτερική έρευνα στα νεώτερα χρόνια και άνοιξε νέους ορίζοντες στην προσέγγιση της Σοφίας των Μύθων.

Ομως, προτού προχωρήσουμε παρακάτων στην αναζήτηση των συμβολισμών της Αρχαίας Ελληνικής Μυθολογίας, πρέπει να αναζητήσουμε και εμείς -όπως οι κοινωνιολόγοι ερευνητές που πήγαν επιτόπου για έρευνα των μύθων- τη θέση του Μύθου. Και αυτή δεν ήταν άλλη από τα Κέντρα Μυστηρίων της Αρχαιότητας.

Αστρολογία και Εσωτερική φιλοσοφία στον Όμηρο

Από τα αρχαία χρόνια έως τη σύγχρονη εποχή έχει παραδοθεί ένα πλήθος κορυφαίων συμβολικών και αλληγορικών έργων τα οποία εντυπώθηκαν βαθιά στη συλλογική συνείδηση των λαών και επέδρασαν σημαντικά στην πνευματική και ιστορική εξέλιξη της ανθρωπότητας. Το σουμεριακό Έπος του Γιλγαμές, τα Ομηρικά Έπη, η Θεογονία του Ησιόδου, η αισχύλεια τριλογία του Προμηθέα (διασωθείσα κατά το 1/3), διάλογοι του Πλάτωνα όπως η Πολιτεία, η Παλαιά και Καινή Διαθήκη, η Θεία Κωμωδία του Dante, έργα του Shakespeare όπως η Τρικυμία, αναγεννησιακοί πίνακες όπως η «Η Σχολή των Αθηνών», «Ο Μυστικός Δείπνος» και «Η Άνοιξη», ή ακόμα και κινηματογραφικές ταινίες όπως το «2001: Η Οδύσσεια του Διαστήματος» αποτελούν ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα κορυφαίων ανά τους αιώνες θεολογικών, φιλοσοφικών και καλλιτεχνικών δημιουργιών.

Αυτό που ξεχωρίζει τα παραπάνω κλασικά έργα σε σχέση με άλλες σημαντικές δημιουργίες είναι η «ερμητική» τους δομή και οι αιώνιες αλήθειες που υποκρύπτουν, καθώς πίσω από τις εξωτερικές διηγήσεις και τις μιμητικές τους αναπαραστάσεις διακρίνεται μία ειδική, καλυμμένη γλώσσα, η οποία εάν ερμηνευτεί ορθά αποκαλύπτει ένα πλήθος μυστικών συμβολισμών και κωδικοποιημένων αλληγοριών. Για παράδειγμα, πίσω από την εξωτερική διδασκαλία των φιλοσοφικών διαλόγων του Πλάτωνα υποκρύπτεται ένα πλήθος μυστικών μοτίβων και κωδικοποιημένων διδασκαλιών, κάτι που υποστηριζόταν για αιώνες από την εσωτερική παράδοση αλλά μόλις πρόσφατα άρχισε να γίνεται αντιληπτό από την επιστημονική κοινότητα χάρη στα ευρήματα του Dr. Jay Kennedy, ο οποίος ανακάλυψε ότι ο Αθηναίος φιλόσοφος δόμησε μυστικά τους περίφημους διαλόγους του πάνω σε μουσικές κλίμακες1!

Το δικό μου ερευνητικό ενδιαφέρον τα τελευταία χρόνια έχει εστιάσει στην αρχαία ελληνική Μυθολογία την οποία θεωρώ κάτι πολύ πιο σημαντικό από ένα σύνολο ευφάνταστων και ψυχαγωγικών επινοήσεων, αποτελώντας το κλασικότερο παράδειγμα κωδικοποιημένης γνώσης και αλληγορικής διδασκαλίας. Η διερεύνησή της αποκαλύπτει πολλά και συναρπαστικά κρυμμένα στοιχεία, αφού μέσω αυτής μουσόπνευστοι ποιητές όπως ο Ορφέας, ο Όμηρος και ο Ησίοδος διέδωσαν και διέσωσαν ένα σημαντικό μέρος της αρχαίας θεολογικής και επιστημονικής γνώσης.

Μεταξύ των αρχαίων Μύθων πρωτεύουσα θέση κατέχουν τα αθάνατα Ομηρικά Έπη, οι υψηλότερες ποιητικές συνθέσεις όλων των εποχών. Κατά πόσο όμως γνωρίζουμε άραγε τα Ομηρικά Έπη; Πόσες και ποιες είναι άραγε οι ανεξερεύνητες πτυχές και τα κρυμμένα νοήματά τους; Μήπως οι αρχαίοι σοφοί είχαν σημαντικούς λόγους να τονίζουν ότι εκτός από κορυφαίος ποιητής ο Όμηρος υπήρξε και μέγας αλληγοριστής που δίδαξε με ποιητικό τρόπο περί του παντός; Μήπως είχαν κάθε δίκιο να τον θεωρούν πάνσοφο διδάσκαλο και μυσταγωγό;

Το πλουσιότατο εύρος της ομηρικής διδασκαλίας περιλαμβάνει κλάδους όπως η ιστορία και η κοινωνιολογία, η ανθρωπολογία και η ηθική φιλοσοφία, η γεωγραφία και η ασφαλής ναυσιπλοΐα, η στρατηγική, η πολιτική και η ρητορική τέχνη, η ιατρική και η φαρμακολογία, η μηχανική, η μεταλλουργία και γενικώς η αρχαία τεχνολογία. Η σημαντικότερη όμως διάσταση των Επών αφορά τη μυστική τους διδασκαλία περί φυσικών και ηθικών νόμων, θεολογίας και μεταφυσικής, εσωτερικής φιλοσοφίας και αστρολογίας, οι αρχαίες ερμηνείες της οποίας δεν διασώθηκαν παρά μόνο μερικώς.

Σε αυτήν ακριβώς τη διάσταση επιχειρώ να εισέλθω με το βιβλίο μου «Αστρολογία & Εσωτερική Φιλοσοφία στον Όμηρο» (εκδόσεις Πύρινος Κόσμος), στο πρώτο μέρος του οποίου υπενθυμίζω το πλήθος των αρχαίων ερμηνειών της επιστημονικής και εσωτερικής διδασκαλίας του Ομήρου, ενώ στο δεύτερο επιχειρώ την αλληγορική ερμηνεία των ηρώων της Ιλιάδας από μία διαφορετική – και παραδόξως ανέγγιχτη έως σήμερα – σκοπιά, την αστρολογική!

Το νοηματικό εύρος και βάθος των Επών εκτείνεται πολύ πιο πέρα από τα όρια της καλλιτεχνικής δημιουργίας και της μιμητικής αναπαράστασης, διότι ο Όμηρος δεν ήταν απλά ο πιο εμπνευσμένος ποιητής αλλά και ο μεγαλύτερος αλληγοριστής όλων των εποχών, στα έργα του οποίου ανευρίσκονται οι αρχές της ελληνικής θεολογίας, φιλοσοφίας και επιστήμης. Η παραπάνω άποψη ήταν – σε αντίθεση με σήμερα – αρκετά διαδεδομένη στα αρχαία χρόνια, αφού οι περισσότεροι μεγάλοι φιλόσοφοι είχαν τονίσει με έμφαση ότι ο Όμηρος σε καμία περίπτωση δεν ήταν ένας καλλιτέχνης που ποιούσε με σκοπό την ψυχαγωγία, αλλά ένας σοφότατος δάσκαλος που με τρόπο μυσταγωγικό και μέσω ποιητικών αλληγοριών δίδαξε περί του παντός.

Παρά όμως το γεγονός ότι οι Αναξαγόρειοι, Στωικοί και Νεοπλατωνικοί φιλόσοφοι, ο Πλάτωνας, οι Περγαμηνοί φιλόλογοι και αξιόλογοι μεμονωμένοι Αλληγοριστές μελέτησαν σε βάθος τα πολλαπλά νοηματικά επίπεδα των Ομηρικών Επών ερμηνεύοντας τη θεολογική και επιστημονική τους διδασκαλία, εκείνα καθιερώθηκαν στη συλλογική συνείδηση αιώνων ως κείμενα τέλεια μεν από καλλιτεχνικής άποψης αλλά αμιγώς ψυχαγωγικά ως προς το περιεχόμενο, διδακτικά μόνο κατ’ επιφανειακό τρόπο και περιορισμένα στο αντικείμενο μίας μονοδιάστατης διαπαιδαγώγησης. Οι βασικότεροι μάλλον υπαίτιοι γι’αυτό είναι η πλειοψηφία των πρώτων Αλεξανδρινών φιλολόγων (Ζηνόδοτος, Αριστοφάνης και πρώτιστα ο Αρίσταρχος) οι οποίοι φοβούμενοι την εισχώρηση «ξένων» στοιχείων στην ομηρική ποίηση αγνόησαν με τρόπο χονδροειδή τις ιδιαίτερα διαδεδομένες αλληγορικές ερμηνείες μίας πλειάδας φιλοσόφων, εμμένοντας στην κοντόφθαλμη άποψη ότι ο Όμηρος ποίησε με αποκλειστικό σκοπό την ψυχαγωγία και όχι την διδασκαλία!

Πώς όμως εξηγείται το γεγονός ότι ο Σωκράτης μας ενημερώνει σε τουλάχιστον έξι διαλόγους (Πολιτεία, Θεαίτητος, Ίων, Αλκιβιάδης, Φαίδρος, Συμπόσιο Ξενοφώντος) ότι τα Έπη πρέπει να διαβαστούν σαν αινίγματα προκειμένου να κατανοηθούν τα βαθύτερα νοήματά τους; Ότι επιστήμονες όπως ο Ίππαρχος ονόμασαν τον Όμηρο εισηγητή της γεωγραφικής επιστήμης; Ότι ο Ηράκλειτος ο Εφέσιος τον θεώρησε αστρονόμο; Ότι ερευνητές ανά τους αιώνες τον θεώρησαν ιατρό ή έστω ότι διδάχτηκε την ιατρική τέχνη από συγγενείς του ιατρούς αφού περιγράφει περίπου 150 διαφορετικά τραύματα με εκπληκτική ανατομική ακρίβεια, επιδεικνύοντας πλούσιες γνώσεις εμπειρικής ιατρικής (χειρουργικής και φαρμακολογίας); Ότι οι περιγραφές της θεϊκής ασπίδας του Αχιλλέα και της αδιάτρητης ασπίδας του Αίαντα με τα οκτώ στρώματα θεωρούνται από τους ειδικούς δείγματα προηγμένων γνώσεων μηχανικής υλικών; Μήπως λοιπόν μιλάμε για τον απόλυτο homo universalis (παντογνώστη) της αρχαιότητας ή μήπως μιλάμε για δύο συλλογικά έργα όπου καταγράφηκε ένα μεγάλο μέρος της αρχαίας επιστημονικής γνώσης;

Η διαχρονική παραγνώριση του αλληγορικού πνεύματος της αρχαίας ποίησης – και πρώτιστα της Ομηρικής – είναι η μεγαλύτερη, ίσως, αδικία της αρχαίας και σύγχρονης φιλολογικής κριτικής, κατάσταση όμως που φαίνεται ευτυχώς να αλλάζει κατά τις τελευταίες δεκαετίες χάρη στην ανακάλυψη και ανασύνθεση του περίφημου Παπύρου των Δερβενίων2 αλλά και στις διαφωτιστικές μελέτες σύγχρονων κλασικιστών όπως ο Robert Lamberton3 και ο Peter Struck4, οι οποίοι υπενθύμισαν τις ξεχασμένες απόψεις των αρχαίων Αλληγοριστών.

Προσωπικά λοιπόν είμαι απόλυτα πεπεισμένος ότι στα έργα του Ομήρου η ποίηση δεν αποτελεί παρά το ωραιότατο ένδυμα, το κρυπτικό μέσον που εξυπηρέτησε τον σκοπό της ολιστικής διδασκαλίας του τρισμέγιστου Ποιητή. Και ότι ασχέτως του εάν τα Έπη εξιστορούν ή όχι ιστορικές πραγματικότητες, αποτελούν την πιο αξιόπιστη μαρτυρία περί των προηγμένων γνώσεων των αρχαίων για τον κόσμο και τον άνθρωπο, μία άφθαρτη πνευματική κιβωτό στην οποία συγκεντρώθηκε και διασώθηκε ένα σημαντικό μέρος της αρχαίας επιστημονικής γνώσης και εσωτερικής σοφίας. Και ότι όσο πραγματική τελικά αποδείχτηκε η ιστορική Τροία και ο Τρωικός Πόλεμος -ανατρέποντας τις μακραίωνες προκαταλήψεις των αρχαιολόγων και των ιστορικών που τα θεωρούσαν φανταστικές επινοήσεις- άλλο τόσο πραγματική είναι και η νοητή, εσωτερική Τροία των υπέρλαμπρων αρχετύπων και αμέτρητων επιστημονικών και εσωτερικών διδασκαλιών, με τη διαφορά ότι ο κόσμος αυτός δεν είναι ένας σωρός πλέον από ερείπια αλλά ένας κόσμος αιώνια μεγαλειώδης και σοφός!



Σκοπός λοιπόν της εργασίας μου είναι να υπενθυμίσει αλλά και να φανερώσει ένα μέρος της συγκλονιστικής αλληγορικής διδασκαλίας των Ομηρικών Επών. Η ίδια η λέξη «αλληγορία», σύμφωνα με τον Ηράκλειτο τον Αλληγοριστή5 (1ος αι. μ.Χ.), φανερώνει τη σημασία της αφού ετυμολογείται από το αγορεύω περί άλλου και εννοεί «τον λόγο που ενώ μιλάει για κάτι υπονοεί κάτι άλλο», ωστόσο η αντίστοιχη λέξη που χρησιμοποιούταν στην κλασική αρχαιότητα ήταν η λέξη «υπόνοια» που μεταχειρίστηκε μεταξύ άλλων και ο Πλάτωνας στην Πολιτεία6 για να περιγράψει τον αλληγορικό χαρακτήρα του ομηρικού έργου. Στα αρχαία λογοτεχνικά έργα που χρησιμοποίησαν την αλληγορική μέθοδο, όπως τα Ομηρικά Έπη και οι Πλατωνικοί διάλογοι, τα βαθύτερα νοήματα είναι καλυμμένα υπό το ένδυμα της περιγραφής μυθικών ή και ιστορικών γεγονότων, προσώπων και διαλόγων. Η πλήρης συμβολισμών ποιητική αφήγηση γεγονότων και η λεπτομερής περιγραφή χαρακτήρων και εικόνων λειτουργούν ως ειδητικά σύμβολα και υπαινιγμοί με σκοπό την αναγωγή σε γενικές φιλοσοφικές έννοιες και φυσικές θεωρίες καθώς και τη λεπτομερειακή περιγραφή επιστημονικών παρατηρήσεων, μέθοδος που μεταχειρίστηκε μεταξύ άλλων και ο φιλόσοφος Εμπεδοκλής, αν και με λιγότερο συγκαλυμμένο τρόπο. Το δεύτερο για το οποίο είμαι βαθιά πεπεισμένος είναι ότι το βασικότερο κλειδί για την αποκρυπτογράφηση των Ομηρικών Επών είναι η Αστρολογία, δίχως τη γνώση της οποίας είναι παντελώς αδύνατη η ολοκληρωμένη κατανόηση της αλληγορικής γλώσσας και εννοιολογίας του Ποιητή. Γι’αυτό και η μεγαλύτερη έμφαση των ερμηνειών μου στον Όμηρο δίνεται στην αστρολογική διδασκαλία των Επών, μία από τις πιο άγνωστες πτυχές τους.

Η Αστρολογία αποτελεί έναν εκ των θεμελιωδέστερων λίθων και ερμηνευτικών κλειδιών της αρχαίας και σύγχρονης εσωτερικής διδασκαλίας, καθώς και τον συνδετικό κρίκο που ενώνει τις μυθικές παραδόσεις πολλών αρχαίων λαών. Η σύγχρονη αστρολογία διακρίνεται για την πολύπλοκη διακλάδωση και ψυχολογική εμβάθυνση όμως ο τρόπος με τον οποίο συνήθως προβάλλεται στερείται της πρέπουσας εσωτερικότητας, επιστημονικότητας και φιλοσοφικού υποβάθρου. Γι’ αυτό και έχει ιδιαίτερη σημασία να αναδειχθεί η άρρηκτη σχέση της αστρολογίας με τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό – στη μυθολογία, στη θρησκεία, στην τέχνη και στη φιλοσοφία των αρχαίων Ελλήνων – και ότι ο Όμηρος ήταν ο πρώτος που την δίδαξε στους Έλληνες μέσω ποιητικών αλληγοριών.

Πρόκειται εξάλλου για παλιά γνώση ότι η αστρολογία αποτελεί σημαντικότατο κομμάτι της αρχαίας μυθολογίας. Παντού στον αρχαίο Μύθο, από τους δώδεκα θεούς του Ολύμπου και τους δώδεκα άθλους του Ηρακλή μέχρι τα ζωδιακά αρχέτυπα των ηλιακών ηρώων, ανακαλύπτονται αστρολογικοί κώδικες με σπουδαίο εσωτερικό και φιλοσοφικό περιεχόμενο.

Στην περίπτωση, όμως, του Ομήρου, μολονότι υπάρχουν ορισμένες εικασίες γύρω από τις αστρολογικές του γνώσεις η ουσιώδης βιβλιογραφία επί του θέματος περιορίζεται κυρίως στο περίφημο Περί του εν Οδυσσεία άντρου των νυμφών7, του Νεοπλατωνικού Πορφυρίου, όπου ερμηνεύεται από θεολογική και αστρολογική σκοπιά ένα αινιγματικό χωρίο της Οδύσσειας, και στη σύγχρονη έρευνα του Γεωργίου Πλάνα Ο ζωδιακός κύκλος στην παγκόσμια μυθολογία8, όπου φανερώνεται ο εκπληκτικός αστρολογικός κώδικας των δώδεκα δοκιμασιών του Οδυσσέα πριν επιστρέψει στην Ιθάκη. Το παραπάνω βιβλίο περιέχει μία σειρά από ευστοχότατους αποσυμβολισμούς, φανερώνοντας ένα πλήθος αστρολογικών αντιστοιχιών σε αρχαίους Μύθους. Ξεκινώντας από τα αρχαιότερο διασωθέν επικό ποίημα, το σουμεριακό έπος του Γιλγαμές, ο συγγραφέας συσχέτισε ορθότατα τις δώδεκα δοκιμασίες του ηλιακού ήρωα Γιλγαμές με τα δώδεκα ζώδια. Συσχέτισε επίσης τους δώδεκα άθλους του Ηρακλή με τα δώδεκα ζώδια (όπως είχε κάνει παλαιότερα και η Alice Bailey), τους δώδεκα σταθμούς των Αργοναυτών με τα ζώδια, ενώ αναφέρθηκε και στον περίφημο ζωδιακό του Glastonbury που ανακάλυψε η Katherine Maltwood, η οποία και ταυτοποίησε μεταξύ άλλων τον σερ Λάνσελοτ με τον Λέοντα, τον βασιλιά Αρθούρο με τον Τοξότη, τον σερ Γκαγουέιν με τον Κριό και ούτω καθεξής.

Να συμπληρώσω εδώ ότι μερικές ακόμα γνωστές αστρολογικές αντιστοιχίες είναι το ελληνικό Δωδεκάθεο το οποίο φαίνεται οπωσδήποτε να συσχετίζεται με τα 12 ζώδια (υπάρχει σχετικό θέμα και στο Μyhoroscope γι’αυτό), οι 12 φυλές του Ισραήλ και οι 12 μαθητές του Χριστού. Η Καινή Διαθήκη εξάλλου, και γενικώς η χριστιανική παράδοση, είναι γεμάτη από αστρολογικούς συμβολισμούς, με γνωστότερη ίσως όλων την αντιστοιχία των τεσσάρων Ευαγγελιστών με τα τέσσερα σταθερά ζώδια. Λέγεται μάλιστα πως ο αιδεσιμότατος Bede, κορυφαίος θεολόγος και ιστορικός του 8ου αιώνα μ.Χ (ονομάστηκε «ο πατέρας της βρετανικής ιστορίας») είχε προτείνει τα 12 ζώδια να πάρουν τα ονόματα των 12 Αποστόλων, ατυχής μάλλον πρόταση -για λόγους που θα εξηγήσουμε παρακάτω- η οποία ευτυχώς δεν υλοποιήθηκε ποτέ.

Ας δούμε όμως εδώ λίγο πιο αναλυτικά τον αστρολογικό κώδικα της Οδύσσειας μιας και το θέμα που μας ενδιαφέρει εδώ είναι ο Όμηρος. Πριν λοιπόν ο Ήρωας επιστρέψει στην Ιθάκη και αποκαταστήσει την τάξη στο βασίλειό του πέρασε από 12 αιώνια συμβολικούς σταθμούς-μυήσεις, το αστρολογικό νόημα των οποίων ερμηνεύτηκε έξοχα από τον Γεώργιο Πλάνα: κούρσεψε τη χώρα των πολεμικών Κικόνων (Κριός) γλιτώνοντας από τη μεγάλη τους αντεπίθεση· επισκέφτηκε την ευδαιμονική χώρα των Λωτοφάγων (Ταύρος) όπου δεν έκανε το λάθος των συντρόφων να δοκιμάσει τον λωτό της λήθης που θα τον έκανε να ριζώσει εκεί ξεχνώντας τον γυρισμό στην πατρίδα· επισκέφτηκε τη χώρα των Κυκλώπων (Δίδυμοι) όπου πλήρωσε ακριβά την περιέργειά του να γνωρίσει τον πελώριο Πολύφημο από τον οποίο τελικά απέκρυψε το θρυλικό του όνομα, συστηνόμενος ως ο Κανένας, για να τον ξεγελάσει. Βοηθήθηκε στο ταξίδι του από τον μειλίχιο Αίολο και την οικογένειά του (Καρκίνος), όμως λίγο πριν φθάσει στην Ιθάκη προδόθηκε από τους φαντασμένους συντρόφους και ξυπνώντας αντίκρυσε με απόγνωση τον ανοιγμένο ασκό. Μονάχα το δικό του καράβι γλύτωσε από τη βία των άγριων Λαιστρυγόνων (Λέων), ενώ χάρη στη βοήθεια του θεού Ερμή έμεινε αλώβητος από τα μάγια της πανούργας Κίρκης (Παρθένος), η οποία στη συνέχεια τον βοήθησε με κάθε τρόπο για το υπόλοιπο ταξίδι του. Ταξίδεψε μέχρι την άκρα Δύση, στη χώρα των Κιμμερίων και στο βασίλειο των Σκιών (Ζυγός), όπου βίωσε τον τρόμο του Άδη, συνάντησε όλους τους αγαπημένους νεκρούς και πήρε χρησμό από τον Τειρεσία, τον αρχετυπικό ήρωα του Ζυγού.

Επέλεξε να ακούσει το μαγικό τραγούδι των Σειρήνων (Σκορπιός), βιώνοντας έτσι τον απόλυτο πειρασμό, αλλά έχοντας προνοήσει να δεθεί στο κατάρτι και κανείς από τους συντρόφους να μην ακούει τις φωνές του! Μεταξύ των Συμπληγάδων και του φοβερού περάσματος της Σκύλας και της Χάρυβδης επέλεξε το δεύτερο (Τοξότης) μέσα από το οποίο έπρεπε να σαλπάρει γρήγορα σαν βέλος για να γλιτώσει. Στο νησί του Ήλιου (Αιγόκερως) γνώρισε μεγάλη κακουχία και ήταν ο μόνος που υπέμεινε μέχρι τέλους τη δοκιμασία των θεών, χάνοντας όλους τους συντρόφους εξ αιτίας της μεγάλης τους ύβρεως. Στο νησί της Καλυψούς (Υδροχόος) εγκλωβίστηκε για πολλά χρόνια μην έχοντας τρόπο να ξεφύγει και αρνούμενος το δώρο της νύμφης για αιώνια αθανασία και νεότητα. Μετά από αρκετά χρόνια οι θεοί θα του επιτρέψουν να φύγει, κατασκευάζοντας σχεδία και σαλπάροντας μονάχος στα ανοιχτά, χαρούμενος για την ελευθερία του. Τελικά, θα ξεβραστεί γυμνός και απελπισμένος στο νησί των ναυτικών Φαιάκων (Ιχθείς) όπου γίνεται ικέτης, παρακαλώντας την Αθηνά να βρει σ’ αυτούς «λίγη ευσπλαχνία και αγάπη», κερδίζοντας την εύνοια της Ναυσικάς και εξιστορώντας τα πάθη των προηγούμενων έντεκα δοκιμασιών στους μαγεμένους Φαίακες!

Η Οδύσσεια είναι αναμφίβολα ένα θεϊκό σε σύλληψη και συγκαλυμμένη γνώση Έπος, ωστόσο η δική μου έρευνα εστιάζει κυρίως στους αστρολογικούς συμβολισμούς του έτερου μεγάλου Έπους, της Ιλιάδας. Αρχικά όμως επιχειρώ να δώσω μία απάντηση σε ένα παλιό ερώτημα γύρω από το τι συμβολίζουν η Ιλιάδα και η Οδύσσεια και τι είναι αυτό που τις συνδέει και τις διαχωρίζει.

Η απάντηση κατ’εμέ βρίσκεται στους Μεγάλους Ζωδιακούς Μήνες: θεωρώ ότι η μεν Ιλιάδα αποτέλεσε τη συμβολική επιτομή της πολεμικής εποχής του Κριού (περίπου 2400-200 π.Χ.), η δε Οδύσσεια μία μεγαλειώδη ενατένιση της μελλοντικής -τότε- εποχής των Ιχθύων (περίπου 200 π.Χ.-1950 μ.Χ). Την άποψη αυτή τεκμηριώνω με λογικά επιχειρήματα, ενώ στη συνέχεια επικεντρώνομαι στο κορυφαίο ποίημα όλων των εποχών, την Ιλιάδα, ερμηνεύοντας το πλήθος των αστρολογικών της αλληγοριών και αναλύοντας ξεχωριστά τα αθάνατα πρότυπά της: τον «λεοντόκαρδο» Αχιλλέα με την υπέρμετρη γενναιότητα και τον υπέρμετρο εγωισμό· τον «μπροσταρόκριο» Οδυσσέα, τον κατεξοχήν ήρωα της δράσης και περιπέτειας· τον «ευρυκράτη» Αγαμέμνονα· τους αεικίνητους Αίαντες· τον ειρηνοποιό Νέστορα και τον ηρωικό Έκτορα που ηγείται ενός προδικασμένου αγώνα εναντίον των Αχαιών. Με μία σειρά από στοιχεία επιχειρώ να δείξω ότι οι μυθικοί αυτοί ήρωες μαζί με τους υπόλοιπους πρωταγωνιστές του Έπους εκτός από διαχρονικά σύμβολα των ανθρωπίνων αρετών και παθών αποτελούν αθάνατους τύπους και υποδείγματα μίας ανώτερης, αρχετυπικής πραγματικότητας: είναι τα μεγαλειώδη ζωδιακά πρότυπα της ομηρικής ποίησης!

Ο Ποιητής περιγράφει με απαράμιλλο τρόπο τους ήρωες του Τρωικού Πολέμου, ήρωες ολοζώντανους και φοβερούς στην όψη, στον ηρωισμό και στο ήθος, γόνους θεών και αιώνια πρότυπα, ο καθένας με τις δικές του ξεχωριστές αρετές και ατέλειες. Η άγνωστη, όμως, πληροφορία είναι ότι οι σημαντικότεροι ήρωες της Ιλιάδας επινοήθηκαν ως ζωδιακά πρότυπα! Αυτός φαίνεται να ήταν οπωσδήποτε ένας από τους σκοπούς του Ομήρου: παράλληλα με τη διήγηση των αλληγορικών γεγονότων να περιγράψει και τα γενικά χαρακτηριστικά των ζωδιακών χαρακτήρων και αλληλεπιδράσεων. Το αποτέλεσμα είναι παραπάνω από εντυπωσιακό και προκαλεί μεγάλο θαυμασμό ο λεπτομερειακός και αριστοτεχνικός τρόπος με τον οποίο ο Όμηρος υπαινίσσεται περί των ζωδιακών προτύπων, εντάσσοντας το καθένα στον ευρύτερο μύθο χωρίς να διαταράσσει την αρμονική του συνέχεια και τελειότητα! Και το ακόμα πιο ενδιαφέρον είναι ότι η αστρολογική διδασκαλία του τρισμέγιστου Ποιητή όχι μόνο δεν είναι αποκομμένη από την υπόλοιπη διδασκαλία του αλλά διασυνδέεται με ένα πλήθος γνωστικών πεδίων. Εξάλλου ο στόχος και της εργασίας μου δεν είναι να περιορίσει τον Όμηρο στον τομέα της αστρολογίας, διότι η αλληγορική διάσταση του ομηρικού έργου έχει εκπληκτικό εύρος και ολιστικό χαρακτήρα.

Κλείνοντας αυτό το μήνυμα θα ήθελα να σημειώσω ότι οι αποσυμβολισμοί που επιχειρώ είναι αρκετά αναλυτικοί και εκτεταμένοι και πραγματικά ελπίζω τα όποια λάθη της έρευνας να είναι όσο το δυνατόν ελαχιστότερα. Ακόμη και μέσω μίας «εξωτερικής» ανάγνωσης εύκολα μαντεύεται πως τα κείμενα του Ομήρου βρίθουν αλληγορικών στοιχείων, όταν όμως ξεκινάει η σε βάθος διερεύνησή τους τότε γίνεται αντιληπτό πως κάποια εξ αυτών είναι προφανή ενώ κάποια άλλα χρειάζονται ερμηνευτική δεξιότητα για να αποκωδικοποιηθούν.

Το μεγάλο εμπόδιο στην ορθή ερμηνεία της συγκαλυμμένης γνώσης και μυστικής διδασκαλίας αρχαίων κειμένων ήταν ανέκαθεν οι υποκειμενικές δοξασίες του εκάστοτε μελετητή, από τις οποίες φαίνεται πως δεν ξέφυγαν ακόμα και ορισμένοι αρχαίοι φιλόσοφοι στην προσπάθειά τους να εξηγήσουν τον Όμηρο. Ευφάνταστες ιστορίες γεννούν ακόμη πιο ευφάνταστες ερμηνείες και όταν το υπό διερεύνηση αντικείμενο είναι τα αλληγορικά νοήματα ενός Μύθου, ο οποίος ούτως ή άλλως βασίζεται στη φανταστική επινόηση και υπερβολή, είναι αρκετά εύκολο να οδηγηθούμε σε νοηματικές παραποιήσεις και παρερμηνείες, όπως εύκολο είναι και να πειστούμε για την αληθινότητα ευφάνταστων και καλογραμμένων αποσυμβολισμών οι οποίοι όμως δεν έχουν καμία σχέση με την αλήθεια. Το αδύνατο λοιπόν σημείο της αλληγορικής ερμηνείας και αποκωδικοποίησης αρχαίων κειμένων δεν είναι άλλο από την αυθαίρετη αλληγορική ερμηνεία, την προκρούστεια διαστρέβλωση του εξωτερικού και εσωτερικού νοήματος ενός έργου ώστε να ταιριάξει με τις πεποιθήσεις και τα νοήματα που πλάθει ή υπερασπίζεται ο εκάστοτε εξηγητής. Διότι δεν αρκεί μονάχα το ερμηνευόμενο έργο να είναι όντως αλληγορικό αλλά και η μέθοδος ερμηνείας του να είναι η σωστή. Από την δική μου πλευρά θεωρώ πως συνολικά χρησιμοποίησα σωστά τον μίτο της ορθής συλλογιστικής και ερμηνείας, οι όποιες εσφαλμένες γνώμες και πληροφορίες που παρατίθενται στο βιβλίο ελπίζω να είναι αμελητέες και η έρευνα στο σύνολο και στα επί μέρους της να είναι αξιόπιστη και αληθής.

Θα επανέλθω στο θέμα αυτό και πραγματικά θα επιθυμούσα να ακουστούν αρκετές απόψεις, σχόλια και κριτικές ώστε να γίνει ένας γόνιμος διάλογος αλλά και επειδή μέσω της συζήτησης πιθανόν να αναδυθούν νέες ιδέες!


Κωνσταντίνος Γραβάνης
πηγη

Homeric Hymn to Dionysus

Εις Διωνυσον

... οι μεν γαρ Δρακανω* σ', οι δ' ̓Ικαρω ηνεμοεσση
φασ', οι δ' εν Ναξω*, διο̂ ν γενος, ειραφιω̂τα*,
οι δε σ' επ' ̓Αλφειῳ̂* ποταμῳ̂ βαθυδινηεντι
κυσαμενην Σεμελην τεκεειν Διι τερπικεραυνω*: 5
αλλοι δ' εν Θηβησιν, αναξ, σε λεγουσι γενεσθαι,
ψευδομενοι: σε δ' ετικτε πατηρ ανδρω̂ν τε θεω̂ν τε
πολλον απ' ανθρωπων, κρυπτων* λευκωλενον ̔́Ηρην.
εστι δε τις Νυση*, υπατον ορος*, ανθεον υλη,
τηλου̂ Φοινικης, σχεδον Αιγυπτοιο ροαων, 10
... και οι αναστησουσιν αγαλματα πολλ' ενι νηοις̂ .
ως δε τα μεν τρια, σοι παντως τριετηρισιν* αιει
ανθρωποι ρεξουσι τεληεσσας εκατομβας.
η̂ και κυανεησιν επ' οφρυσι νευ̂σε Κρονιων:
αμβροσιαι δ' αρα χαιτ̂ αι επερρωσαντο ανακτος 15
κρατος απ' αθανατοιο: μεγαν δ' ελελιξεν ̓́Ολυμπον.
ως ειπων επενευσε καρηατι μητιετα Ζευς.
ιληθ', ειραφιω̂τα, γυναιμανες: οι δε σ' αοιδοι
αδομεν αρχομενοι ληγοντες τ': ουδε πη εστι
σει'̂ επιληθομενω ιερη̂ς μεμνη̂σθαι αοιδη̂ς. 20
και συ μεν ουτω χαιρ̂ ε, Διωνυσ' ειραφιω̂τα,
συν μητρι Σεμελη, ην περ καλεουσι Θυωνην.

To Dionysus

[1] I will tell of Dionysus, the son of glorious Semele, how he appeared on a jutting headland by the shore of the fruitless sea, seeming like a stripling in the first flush of manhood: his rich, dark hair was waving about him, [5] and on his strong shoulders he wore a purple robe. Presently there came swiftly over the sparkling sea Tyrsenian1 pirates on a well-decked ship —a miserable doom led them on. When they saw him they made signs to one another and sprang out quickly, and seizing him straightway [10] put him on board their ship exultingly; for they thought him the son of heaven-nurtured kings. They sought to bind him with rude bonds, but the bonds would not hold him, and the withes fell far away from his hands and feet: and he sat with a smile [15] in his dark eyes. Then the helmsman understood all and cried out at once to his fellows and said: “Madmen! what god is this whom you have taken and bind, strong that he is? Not even the well-built ship can carry him. Surely this is either Zeus or Apollo who has the silver bow, [20] or Poseidon, for he looks not like mortal men but like the gods who dwell on Olympus. Come, then, let us set him free upon the dark shore at once: do not lay hands on him, lest he grow angry and stir up dangerous winds and heavy squalls.”
[25] So said he: but the master chid him with taunting words: “Madman, mark the wind and help hoist sail on the ship: catch all the sheets. As for this fellow we men will see to him: I reckon he is bound for Egypt or for Cyprus or to the Hyperboreans or further still. But in the end [30] he will speak out and tell us his friends and all his wealth and his brothers, now that providence has thrown him in our way.”
When he had said this, he had mast and sail hoisted on the ship, and the wind filled the sail and the crew hauled taut the sheets on either side. But soon strange things were seen among them. [35] First of all sweet, fragrant wine ran streaming throughout all the black ship and a heavenly smell arose, so that all the seamen were seized with amazement when they saw it. And all at once a vine spread out both ways along the top of the sail with many clusters hanging down from it, [40] and a dark ivy-plant twined about the mast, blossoming with flowers, and with rich berries growing on it; and all the thole-pins were covered with garlands. When the pirates saw all this, then at last they bade the helmsman to put the ship to land. But the god changed into a dreadful lion there on the ship, [45] in the bows, and roared loudly: amidships also he showed his wonders and created a shaggy bear which stood up ravening, while on the forepeak was the lion glaring fiercely with scowling brows. And so the sailors fled into the stern and crowded bemused about the right-minded helmsman, until suddenly the lion sprang upon the master [50] and seized him; and when the sailors saw it they leapt out overboard one and all into the bright sea, escaping from a miserable fate, and were changed into dolphins. But on the helmsman Dionysus had mercy and held him back and made him altogether happy, saying to him:
[55] “Take courage, good...; you have found favour with my heart. I am loud-crying Dionysus whom Cadmus' daughter Semele bare of union with Zeus.”
Hail, child of fair-faced Semele! He who forgets you can in no wise order sweet song.

Αποσπασμα απο την Γκεμμα του Δ. λιαντινη


Καθότανε κάποτε η μεριμνά και έπλαθε ένα αγαλματάκι από πυλό, ώσπου εμφανίστηκε ο Δίας και τότε η μεριμνά παρακάλεσε τον θεό τον θεών να φυσήξει για να του δώσει ζωή και σαν αντάλλαγμα αυτό να τον προσκυνάει,

-Μετά χαράς,, της απαντάει ο Δίας. Πιάνει , φυσάει τη λάσπη. Κι αμέσως το πλάσμα ζωντάνεψε. Καθόντανε κι οι δύο, και χαίρουνταν το έργο τους.
-Και πώς να το βαφτίσουμε; ρωτά η Μέριμνα. Λέω να τουδώσω τ' όνομα μου. Εγώ δεν τό 'πλασα;
-Όχι, λέει ι ο Δίας. Το δικό μου τ' όνομα θα δώσουμε. Γιατί εγώ του φύσηξα ζωή.
Έτσι, πιάστηκαν οι δύο θεοί, και τράβαγαν, ο ένας από δω ο άλλος από κει. Δεν έβρισκαν την άκρη Τότε σηκώνεται από τα χώματα η Γη, η Humus, και με το στόμα του Κρόνου, δικάζει, και δίνει τη λύση.
- Ούτε το δικό σου, ούτε το δικό σου. Το δικό μου όνομα θα λάβει, εδίκασε. Εσύ, Μέριμνα, που τό 'πλασες, θα το δυναστεύεις και θα το κατέχεις σε όλη του τη ζωή. Εσύ, Δία, που τού 'δωσεςζωή και γνώση, θα το οδηγάς και θα πλουταίνεις το μυαλό του. Για να σε δοξάζει, και να σε σέβεται. Κι όταν θα πεθαίνει, η
πνοή του θα γυρίζει σε σένα. Το όνομα όμως θα το λάβει από μένα. Γιατί από δικά μου στοιχεία συντελέστηκε.. Και σαν στερέψει ο χρόνος που του ορίστηκε , πάλι σε μένα θα ξαναγυρίζει. Από μένα λοιπόν, τη Humus, θα το φωνάξουμε homo. Που πάει να ειπεί άνθρωπος.

Ο Μαρτίνος Χάιντεγγερ, ο δάσκαλος του Σαρτρ, ο πιο γνήσιοςαπό τους πέντε φιλοσόφους της Φιλοσοφίας της Ύπαρξης, είναι ο κατεξοχήν φιλόσοφος που είδε τους ανθρώπους στη σχέση τους με τη μέριμνα. Και με βάση τη σχέση του κάθε ανθρώπου με τη μέριμνα, τους διαιρεί σε δύο κατηγορίες. Η μια κατηγορία είναι οι Πλείστοι. Είναι αυτοί που τους έχει απορροφήσει η μέριμνα. Την κατηγορία αυτή ο Χάιντεγγερ την ονομάζει ≪Ο δημώδης υποστασιακός τύπος≫, ή το Man. Η λέξη man στη γερμανική γλώσσα είναι αόριστη αντωνυμία και σημαίνει τις, κάποιος. Η δεύτερη κατηγορία είναι οι Ελάχιστοι. Ποσοστό ένας στους μύριους ή ένας στις εκατό μυριάδες. Είναι εκείνοι που ο καημός και το μεράκι τους για τον άνθρωπο και τη μοίρα του τους απορροφά σε τέτοιο βαθμό, ώστε αντιστρέφοντας το σχήμα ζουν έξω από τη μέριμνα και την οντολογική λήθη. Ζουν, δηλαδή, μέσα στην αλήθεια της ύπαρξης. Ετούτοι, οι δεύτεροι, ζουν και τους δέρνει μια τρέλα ιερή. Βασανίζουνται, υποφέρνουν, αγωνιούν. Βοούν μόνοι τουςστην ερημιά, στα άγρια μεσάνυχτα, στις από-γκρεμνες σπηλιές του ≪τί είναι;≫ και στις κώχες του ≪τί πρέπει;≫ Είναι η φυσική σχιζοφρένεια της μεγαλοφυίας. Η πρώτη κατηγορία, το man που σημαίνει κάποιος, σημαίνεικαι κανείς. Λέμε λ.χ. την πρόταση: ημπορεί να ειπεί κάποιος ότι η ζωή είναι έμορφη. Αλλά την ίδια πρόταση τη λέμε κι έτσι: ημπορεί να ειπεί κανείς ότι η ζωή είναι ομορφη. Επομένως το man, το κάποιος του Χάιντεγγερ, είναι και το κανένας.

Αυτή είναι η έννοια ότι ζούμε στην οντολογική λήθη, ότι ζούμε αλλά δεν υπάρχουμε. Ότι είμαστε ο κανένας.

Όταν ο Οδυσσέας έφτασε στο νησί του κύκλωπα Πολύφημου, έμελλε να ζήσει μια περιπέτεια φρίκης που δεν είχε το όμοιο της.
Καθότανε και κοίταζε ετούτον το θηριάνθρωπο, πού 'χε στη μέση το κούτελο ένα μάτι σα μαύρο φεγγάρι
σαν είδε σε λίγο το γιγάντιο εκτόπισμα ν' αρπάζει τα συντρόφια του δύο δύο, να τα χτυπά στην πέτρα σαν κουτάβια, να συντρίβουνται και να καταρρέουν τα κόκαλα τους με το σαλαγητό σπιτιού που θρουβαλιάζεται συθέμελο- σαν είδε να ρουφάει από το σπασμένο κρανίο τα μυαλά τους, σα νά 'πινε το γάλα καρύδας,
τότε... Ε' τότε ήταν που του λύθηκαν τα μέλη. Χέρια, πόδια, μυαλό, γλώσσα, νεύρα, τά 'χασε ούλα. Και τα δόντια του να χτυπάνε σα βουρλισμένα κρόταλα.
- Τωώρα... βατάρισε. Τώρα ούτε η Αθηνά δε με σώνει.Ζάρωσε απόμακρα, καθότανε, και περίμενε χωρίς να περιμένει.
Ποσειδώνα μου, η χάρη σου. Τι πήγες και γέννησες!
τραύλισε. Με ποια δράκαινα έσμιξες και τό 'καμες ετούτο το αμπλάκημα; Ετούτο το κολοσσαίον πανικού; Εκοίταζε πολλή ώρα, και συλλογιότανε πάλι.
- Κι ακούς εκεί; Να τονε λένε Πολύφημο! Εξακουστό, δηλαδή, και φημισμένο στο ντουνιά. Αυτό δεν είναι όνομα,
μπόγια μου. Αυτό είναι ο ανθός των ονομάτων. Σαν όλους τους δοξασμένους ανθρώπους της εποχής μου. Που τους ακούει ο κόσμος στα ράδια και στις εφημερίδες. Το όνομα του είναι τίτλος και κατάθεση της φήμης και της δόξας. Ετότες ήταν που βρήκε το δικό του όνομα. Από ψυχολογία φόβου και εναντίωσης τού 'ρθε η έμπνευση για το δικό του όνομα, που θά 'λεγε στον Κύκλωπα, εάν τον ερωτούσε. Αφού αυτός είναι το άπαντο της φήμης, εγώ θα είμαι το
τίποτα .
Εκεί τον εξεχώρισε ο Κύκλωπας ανάμεσα στο παραλοϊσμένο κοπάδι των συντρόφων του. Και τον ερώτησε.
- Και πώς σε λένε εσένα, λεβέντη μου; Πού 'σαι και
τσιρβελής.
Ο Οδυσσέας μάτιασε καρσί το χαλκωματένιο ταψί της
μουσούδας του Κύκλωπα και αποκρίθηκε.
- Κανένα. Κανένα με φωνάζουνε, Κύκλωπα, η μάνα κι ο
πατέρας μου, κι όλοι μου οι σύντροφοι.
Ούτις εμοί γ' όνομα. Οντιν δέ με κικλήσκουσι μήτηρ ήδε πατήρ
ήδ' άλλοι πάντες εταίροι1.
Ο Κύκλωπας εγέλασε με τη σαγόνα, με τις πλάτες, και με την
παραυτίδα του.
- Όνομα και τούτο. Ακούς Κανένας! Μα κι ο βλάκας στους βλάκες να ήσουνε, καημένε, κι ο βασιλιάς των ποντικών, θά 'χες ένα όνομα της προκοπής.
Ύστερα τα πράγματα επήρανε κατεβασιά ορυμαγδού. Ο Οδυσσέας έβλεπε και μέτραε. Μια βραδυά δύο σύντροφοι. Δύο βραδυές τέσσερες σύντροφοι. Τρεις βραδυές έξι σύντροφοι

Τότες ήρθε ο καιρός, για να μπει στο μυαλό του η Αθηνά. Ο καιρός, με την έννοια που το λέγανε οι έλληνες. Η κατάλληλη στιγμή, που αλλίμονό σου αν την αφήκεις και προσπεράσει.Κουβαλάει το δυνατό κρασί από τα ασκιά・ μεθάει κουνουπίδιτον Κύκλωπα- περιμένει να βουλιάξει στον υδράργυρο του ύπνου-ξύνει με το μπαλταδάκι κοφτερά τη μύτη του παλουκιού・ τιπαλούκι, δηλαδή, αυτό ήταν ολόκληρο κατάρτι- και ύστερα το καίει στη φωτιά.Κι όταν ο Πολύφημος ξερνοβολά και ροχαλίζει, σα νακατρακυλάνε στη ροβόλα δέντρα ξερριζωμένα και χαλικωσιές,του το μπήγει στο μάτι μ' ένα ουααά! που το παλούκι έφτασε ως το μυαλό. Έτσι έκαμε τον κόκλη καίκο. Το μονόφθαλμο τυφλό. Ο Οδυσσέας δύο λιθοπέτια μακρυά, καβάλα στο καράβι του, σα νά 'τανε καβάλα στην ευνή της Κίρκης, γυρίζει και κοιτάει στο νησί. Εεεέ, Πολύφημε. Άτσαλε και χάχα! Αν σε ρωτήσουνε ποτές ,ποιος σου πούλησε την άγρια τυφλομάρα στο φεγγί σου, που ένατό 'χες και κείνο όρτσα, να τους ειπείς ο Οδυσσέας. Ο γιος- τουΛαέρτη. Την περιπέτεια την άρχισε ο Κανένας και την ετελείωσε ο Οδυσσέας

Η ιστορία αυτή στο νησί του Κύκλωπα είναι η ζωή του καθένα μας. Με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, ο κάθε άνθρωπος του μέλεται να ζήσει τη δική του Κυκλώπεια. Είτε στο ρόλο του Οδυσσέα, είτε στο ρόλο των συντρόφων. Όχι βέβαια του Κύκλωπα. Γιατί ο Κύκλωπας είναι ο λόγος της φύσης και ο ορισμός της μοίρας μας.

Ξεκινάμε τη ζωή μας ανυπόστατοι, αδοκίμαστοι, ανύπαρκτοι, ανώνυμοι. Ξεκινάμε μέσα στην οντολογική λήθη, και μέσα στην αδιαφανή ομίχλη της μέριμνας. Αυτή μας παλεύει, να μη δέσουμε δεσμούς συναγωγούς φιλίας με τη βαθύτερη ουσία της ύπαρξης μας. Ο καθένας μας ξεκινά με το όνομα Κανένας. Αν ξεφύγουμε ετούτη την πανίσχυρη βαρυτική δύναμη, που μας τη φόρτωσαν οι θεοί, ο Δίας η Μέριμνα η Γη, φενάκη και δόλωμα, για να μη νιώθουμε άκοπα και χάρισμα το πολύτιμο νόημα της ίδιας της ζωής μας・ αν φτάσουμε να πληρώσουμε το ακριβό λύτρο που αξιώνει η φύση και η ουσία της ανθρώπινης μοίρας μας・ αν αλλάξουμε το μουσικό μας τρόπο, πηδώντας από τον απλοϊκά υποστασιακό στον αυθεντικά υπαρκτικό άνθρωπο, από τη φλογέρα του βοσκού στο φλάουτο του Μότσαρτ (Zauberflote), από το Man στην Existenz, από το Ουτις στο Οδυσσέας・ αν γίνει να κινήσουμε λειτουργικά τη διαλεκτική μας σχέση με το πρόβλημα της ουσίας και του βάθους της ζωής μας・ αν περπατήσουμε το βραχύ μας βίο έξυπνοι και εγρήγοροι, και όχι κοιμισμένοι και νεκροί που σαλαγιούνται σαν πρόβατα στο Γιοφύρι της Λόντρας ή στην οδό Πανεπιστημίου, τότες έχουμε νικήσει το φοβερό Κύκλωπα και τη φυλακή της σπηλιάς του. Ελαξουργήσαμε την άμορφη και άσχημη πέτρα του
Κανένας, και μέσα από το σκοτάδι της ανεβάσαμε στο φως τον άνθρωπο με όνομα.

“Την εικόνα του ακέραιου ανθρώπου την ιστόρισε μια για πάντα ο Όμηρος με το μύθο του Οδυσσέα. Του κλέφτη από μια σκοπιά. Του πανούργου, του απαρνητή των γυναικών και του γόη των τεράτων.Εάν ο Οδυσσέας μας φαίνεται τέτοιος, υπάρχει ωστόσο και μια ηθική πλατύτερη από τη χριστιανική. Μια ηθική που το ιστορικό της ξετύλιγμα την κατάντησε στο σημείο, ώστε η ανεπάρκεια της γνώσης και η αδυναμία της βούλησης μας να την έχουν παροπλίσει. Εννοώ την ελληνική ηθική της ακμής, που συμβατικά τελειώνει όταν ο Πυθαγόρας ο Ρηγίνος τελείωνε στους Δελφούς τον Ηνίοχο, το 476 π. Χ.Έχω την γνώμη πως μπροστά στην ελληνική αρετή οι άνθρωποι πισωπατούνε, από την στιγμή που αρχίζουν να την κατανοούν στο βάθος. Κι αυτό, γιατί δεν υποφέρει ο άνθρωπος τη διαμαντένια σκληρότητα της Φύσης. Το τρομερό του ωραίου, που λένε οι ποιητές.Πράγματι, ο πολυμήχανος Οδυσσέας είναι ο αμαρτωλός και ο άπιστος. Ας αναλογιστούμε πως τον κολάζει ο Δάντης. Αλλά πόση λάμψη αφήνει πίσω του, πόσο μεράκι στέρησης και πλούτο μνήμης, κάθε φορά που φεύγοντας αποχαιρετά ανθρώπους που τους βρήκε μετρημένους και δίκαιους. Ή εάν δεν τους βρήκε, τους ανάγκασε να γίνουνε τέτοιοι. Τουλάχιστον μαζί του."

Ο Οδυσσέας δεν είναι ούτε της νύχτας ο φυγόδικος, ούτε ο ληστής της μέρας. Είναι ο έξυπνος με την αρχαϊκή σημασία της λέξης.
Για περισσότερα - Βλ. “Ο Νηφομανής – η Ποιητική του Σεφέρη“, σελ. 13, του αειμνήστου καθηγητή Λιαντίνη Δημήτριου.

Η ΚΡΥΜΜΕΝΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΟΜΗΡΙΚΩΝ ΕΠΩΝ ΚΑΙ Η ΤΥΦΛΟΤΗΣ ΤΟΥ ΟΜΗΡΟΥ



Κατά την διάρκεια της μελέτης μας είδαμε κάποιες αναφορές στα Ομηρικά Επη, όπου και έγινε αντιληπτό ότι η Ιλιάδα και η Οδύσσεια δεν είναι δύο απλά ποιήματα τα οποία απαριθμούν κάποια έπη, αλλά περιέχουν σημαντικότατες κοσμολογικές και θεολογικές έννοιες, τις οποίες ο Θεολόγος Ομηρος πολύ έντεχνα έκρυψε κάτω από το πέπλο αφ'ενός μεν του Τρωικού Πολέμου ( Ιλιάδα) και αφ'ετέρου των περιπλανήσεων και των ταλαιπωριών που υπέστη ένας από τους βασικότερους ήρωες του Τρωικού Πολέμου για να επιστρέψει στην πατρίδα του ( Οδύσσεια) .



Ετσι λοιπόν αναλύσαμε και αποκαλύψαμε την κρυμμένη σημασία κάποιων σημείων που περιγράφονται στα Ομηρικά Επη.


Στην πορεία της μελέτης μας θα συναντήσουμε και θα θίξουμε και διάφορα άλλα σημεία, με τα οποία αφ'ενός μεν θα αποκαλυφθεί η θεολογική διάνοια που κρύβεται πίσω από το όνομα Ομηρος και αφ'ετέρου η συνέχεια της θεολογικής και κοσμολογικής Ελληνικής παράδοσης.

Προς το παρόν ας δούμε ποιός ακριβώς είναι ο σκοπός κάθε ενός από τα Ομηρικά Επη, ώστε να διευρύνουμε την συνειδητότητα μας για να τα προσεγγίζουμε κάτω από την σωστή οπτική.

Μας λέει λοιπόν ο Πρόκλος στα Σχόλια στην Πολιτεία του Πλάτωνα (1.175 ) :

"Νομίζω δηλαδή πως οι μύθοι θέλουν να συμβολίσουν με την Ελένη όλη την ωραιότητα του κόσμου της γένεσης που έλαβε υπόσταση με την δημιουργία, ωραιότητα για την οποία ξεσπά μέσα σε όλο τον χρόνο ο πόλεμος των ψυχών, μέχρι την στιγμή που οι πιο νοερές ψυχές (= Ελλήνες ), επικρατώντας των άλογων μορφών της ζωής ( = Τρώες ), οδηγηθούν από τον κόσμο τούτο στον εκεί τόπο (= νοητό), απ΄όπου ξεκίνησαν καταρχάς".


Ο δε Ερμείας στα Σχόλια του στον Φαίδρο ( 214.18 ) μας αναφέρει :


"Οι θεωρητικότερον δε εξηγησάμενοι την Ιλιάδα και την Οδύσσειαν και την άνοδον...διο, φασίν, εν τη Ιλιάδι, επειδή η ψυχή πολεμείται εκ της ύλης, μάχας και πολέμους και τα τοιάυτα εποίησεν, εν δε τη Οδυσσεία..παραπλέοντα τας Σειρήνας και εκφεύγοντα την Κίρκην, τους Κύκλωπας, την Καλυψώ και πάντα τα εμποδίζοντα προς αναγωγήν ψυχής και μετά ταύτα απελθόντα εις την πατρίδα, τουτέστιν εις το νοητόν."



Σταχυολογώντας δε μερικά σημεία που αναλύει ο Πρόκλος, παίρνουμε μια ιδέα για το τι ακριβώς σημαίνουν οι διάφορες περιγραφές των Ομηρικών επών :

"Ο Οδυσσέας μετά τον γυρισμό στην πατρίδα του, του ζητείται να πολεμήσει κάποιους βαρβάρους, αλλά αυτός αρνείται, δηλαδή η ψυχή αναμιμνησκόμενη τι πέρασε διστάζει να ξανακατεβεί μήπως και υποπέσει σε λάθη".

Πρόκλος - Σχόλια στον Παρμενίδη 1030.1


"Ο Νους ( = δηλαδή το νοητό ) είναι το μυστικό λιμάνι της ψυχής, στο οποίο η ποίηση οδηγεί τον Οδυσσέα μετα την πολλή περιπλάνηση της ζωής".

(η ψυχή-Οδυσσέας γυρνά στο νοητό από όπου προήλθε)

Πρόκλος - Σχόλια στον Παρμενίδη 1035.34

"Για αυτό ( ο άνθρωπος ) πρέπει να απογυμνωθεί από το σαρκίο το οποίο είναι περιβεβλημένος, όπως ο Οδυσσέας από τα κουρελιασμένα ρούχα του και να μην ενδύεται πλέον"

( ο σκοπός της ψυχής είναι να απαλλαγεί από τουςχιτώνες που έχει ενδυθεί για να μπορέσει να ενωθεί ξανά με την πηγήτης που είναι το νοητό )

Πρόκλος - Σχόλια στον Κρατύλο 155


( Στην πορεία της μελέτης μας θα αναλύσουμε και άλλα ενδιαφέροντα σημεία της Ιλιάδας και της Οδύσσειας )

Με άλλα λόγια η Ιλιάδα αλληγορεί την δημιουργία του κόσμου και την κάθοδο των ψυχών στον αισθητό κόσμο, ενώ η Οδύσσεια αλληγορεί την προσπάθεια και την πορεία που καλείται η κάθε ψυχή να ακολουθήσει ώστε να επιστρέψει στον Πατέρα της στο νοητό!!!


Για αυτό λοιπόν και δεν θα εκπλαγούμε από την αποκάλυψη που μας κάνει ο Πρόκλος ότι η τυφλότης του Ομήρου είναι συμβολική μιας και ο Ομηρος μας αποκαλύπτει ύψιστες θεολογικές και κοσμολογικές έννοιες, για την απόκτηση των οποίων δεν χρειάζονται οι αισθήσεις μας, αλλά μόνο η νόηση μας.


"Ο Ομηρος, αντίθετα, ακολουθώντας μιαν άλλη και τελειότερη, κατά την γνώμη μου, κατάσταση της ψυχής, απομακρυνόμενος από το κατ' αίσθηση ωραίο και τοποθετώντας τη νόηση του πάνω από κάθε ορατή και φαινομενική αρμονία, υψώνοντας μάλιστα τον νού της ψυχής του προς την αόρατη και πραγματική υπαρκτή αρμονία και οδηγημένος στην αληθινή ωραιότητα, έχασε το φως του, όπως λένε εκείνοι που συνηθίζουν κάτι τέτοια μυθολογήματα.... είναι πάντως ολοφάνερο ότι οι μυθοπλάστες δικαιολογημένα λένε ότι τυφλώθηκε εκείνος που αγαπά την θέαση τέτοιων πραγμάτων στον κόσμο, αυτός που από τα φανερά πράγματα και τις απεικονίσεις ανυψώθηκε προς την απόκρυφη για τις αισθήσεις μας θέαση. Αφού λοιπόν κάποιοι έκρυβαν μέσω των συμβόλων κάθε φορά την περί των όντων αλήθεια, έπρεπε και η παράδοση σχετικά με αυτούς να μεταδοθεί στους μεταγενεστέρους με τρόπο κυρίως συμβολικό". 

Πρόκλος - Σχόλια στην Πολιτεία 1.174

( Αλλωστε και η λέξη μυστήρια προέρχεται από το ρήμα μύω που σημαίνει κλείνω τα μάτια. Κλείνω τα μάτια γιατί δεν μου χρειάζονται ανοιχτά, μιας και σε ότι μυηθώ, θα μυηθώ με την νόηση μου και θα αποφύγω τις αισθήσεις που θα μου δώσουν απατηλή εικόνα και γνώση)

{ Προσωπική γνώμη του γράφοντος είναι ότι πολύ πιθανόν λοιπόν το όνομα Ομηρος να ετυμολογείται από το Ο+μη+ορών = αυτός που δεν βλέπει }

Αποκαλυπτικός είναι και ο Πορφύριος στον επίλογο του έργου του "Περί του εν Οδυσσεία των Νυμφών Αντρου" :

"Δεν πρέπει, λοιπόν, να θεωρηθούν οι ερμηνείες που παρετέθησαν παραπάνω ότι είναι απατηλές και γεννήματα φαντασιόπληκτων. Αλλ' αφού αναλογιστούμε την μεγάλη αξία της παλαιάς σοφίας και πόσον μεγάλη υπήρξε η φρόνηση του Ομήρου και η ακρίβεια του, να μην τα θεωρήσουμε άχρηστα, αλλά να αναγνωρίσουμε ότι κάτω από τον μύθο αλληγορούνται από τον Ομηρο οι θειότερες εικόνες.

Διότι δεν ήταν δυνατόν παρά να πλάσσει μια επιτυχή ολοκληρωμένη εικόνα, προσαρμόζοντας ορισμένα αληθινά στοιχεία".




Κυριακή 28 Αυγούστου 2011

Τα Ελευσίνια μυστήρια και ο Ομηρικός ύμνος προς την Θεά Δήμητρα

Ο Παυσανίας στα Αττικά αναφέρει σχετικά ότι γύρω στον 7ο αιώνα π.Χ. διεξήχθησαν μακροχρόνιες μάχες μεταξύ Αθηναίων και Ελευσίνιων, κατά τη διάρκεια των οποίων σκοτώθηκαν ο στρατηγός των Ελευσίνιων, Ιμάραδος και ο βασιλιάς των Αθηναίων, Ερεχθεύς. Το ότι και οι δύο αντιμαχόμενοι βασιλείς έπεσαν στο πεδίο της μάχης υποδηλώνει την μεγάλη διάρκεια καθώς και την αγριότητα αυτών των μαχών. Οι Ελευσίνιοι τελικά ηττήθηκαν και η βασιλεία τους καταλύθηκε ενώ η πόλη τους προσαρτήστηκε στους νικητές και έγινε Αθηναϊκός δήμος.
Τα μυστήρια όμως υπήρχαν ήδη από εκείνη την εποχή και έτσι οι Αθηναίοι ανέλαβαν τη διοίκηση και την εποπτεία τους χωρίς όμως να αλλάξουν τον τόπο και τον τρόπο τέλεσης τους ενώ τα ιερατικά αξιώματα και η ευθύνη της διοργάνωσης των τελετών έμεινε στα χέρια των βασιλικών γενών της Ελευσίνας. Αυτό δείχνει τον σεβασμό των Αθηναίων προς τα μυστήρια αλλά και την μοναδική ιεροτελεστία που λάμβανε χώρα σε αυτά (μια άλλη άποψη που δε θα πρέπει να παραληφθεί είναι ο συνδυασμός των παραπάνω με το οικονομικό όφελος).

Από αυτή την ίδια εποχή πραγματοποιείται η λατρεία της Δήμητρας, ως θεάς της φύσης, της βλάστησης και ειδικά των σιτηρών, η οποία συνεχίζεται χωρίς διακοπή ως τα Ρωμαϊκά χρόνια. Η μεγάλη φήμη που αποκτά η Ελευσίνα λόγω των μυστηρίων καθώς και η μεγάλη προσέλευση των πιστών απαιτεί ανέγερση νέων ναών και το Ιερό της αποκτά Πανελλήνιο χαρακτήρα ενώ η πόλη αργότερα περιβάλλεται από ισχυρό τείχος.
Η επιμέλειά των Μυστηρίων από τους Αθηναίους έδωσε στα ελευσίνια μυστήρια μεγάλη αίγλη φτάνοντας στο απόγειο της ακμής τους κατά τη χρυσή εποχή της Αθηναϊκής δημοκρατίας, τον 5ο αιώνα π.Χ.. Οι Αθηναίοι φρόντισαν να «διαφημίσουν» τα μυστήρια μέσο επιφανών ξένων που μυήθηκαν σε αυτά όπως ο Ηρακλής ο Ασκληπιός και οι Διόσκουροι, κατορθώνοντας να προσελκύσουν μεγάλο πλήθος Ελλήνων από τη μαύρη θάλασσα και την Αίγυπτο μέχρι την Ιταλία και τη Μεσοποταμία. Συμπληρωματικά και μετά το δεύτερο έτος κάθε Ολυμπιάδας οι Ελευσίνιοι ιερείς διεξήγαγαν μια εξαιρετικής λαμπρότητας εορτή που λεγόταν πενταετηρίδα και κάθε πρώτο και τρίτο έτος μετά την Ολυμπιάδα την τριετηρίδα που ήταν πανελλήνιες πανηγύρεις-συγκεντρώσεις με διεξαγωγή γυμνικών αγώνων που ως έπαθλο οι νικητές είχαν την ετήσια ποσότητα κριθαριού από το Ράδιο πεδίο. Αργότερα στην κλασική και ρωμαϊκή εποχή ιδρύονται σπουδαία και λαμπρά οικοδομήματα που τελικά ισοπεδώνονται με την επιβολή του Χριστιανισμού και την επιδρομή των μισθοφόρων Οστρογότθων.

Ο μύθος

Ο Ομηρικός ύμνος προς τη Θεά Δήμητρα είναι χωρίς αμφισβήτηση ένας από τους ωραιότερους και πιο δραματικούς ύμνους που εξιστορεί, το δράμα των δύο θεαίνων της Δήμητρας και της κόρης της Περσεφόνης.
Σε αυτόν το μύθο η φαντασία αποκτά λειτουργική υπόσταση που για τους μυημένους αναμειγνύεται με την εμπειρία ή την έως τότε γνώση των πραγμάτων, δηλαδή της πρώιμης εκείνης επιστήμης, καθώς τους προσφέρει μια εσωτερική μεταμόρφωση. Κυρίως τους μεταμορφώνει σε άτομα που μετά τη μύηση φέρεται ότι έχουν θέσει σοβαρές βάσεις για τη περαιτέρω ζωή τους καθώς και τους προετοιμάζει για το μέγα θέμα της μετά του θανάτου πορείας.
Η νεαρή Περσεφόνη κόρη της Θεάς Δήμητρας καθώς κάποια ημέρα έπαιζε με τις Ωκεανίδες νύμφες στον ανθισμένο αγρό του Νύσιου πεδίου, θαμπώθηκε από τη θέα και τη πανέμορφη μυρωδιά ενός ανθισμένου ναρκίσσου.
Αυτός ο νάρκισσος ήταν τον ωραιότερο και το πιο ευωδιαστό άνθος ανάμεσα στα υπέροχα ρόδα τούς κρόκους τους υάκινθους και τις ίριδες που υπήρχαν στη περιοχή και χωρίς δεύτερη σκέψη άπλωσε το χέρι της για να τον κάνει δικό της.
Ξαφνικά κρότος ακούγεται δυνατός και σείεται όλη η γη καθώς ρήγμα βαθύ εμφανίζεται, ρήγμα που σχίζει τη γη στα δυο, μέχρι τα βάθη της τα υγρά και μουχλιασμένα τάρταρα και πάνω στο χρυσό του άρμα που έσερναν τα αθάνατα του άλογα, εμφανίζεται μαυροντυμένος ο κοκκινομάλλης Άδης, ο φοβερός θεός του κάτω κόσμου ο οποίος με γρήγορες κινήσεις αρπάζει την Περσεφόνη και την μεταφέρει στο σκοτεινό Βασίλειο των νεκρών. Η ομορφιά της κόρης θάμπωσε τον σκοτεινό θεό που είχε ήδη αποφασίσει για να την κάνει βασίλισσά του. Μεγάλη κραυγή έβγαλε από μέσα της τότε η Κόρη καλώντας το πατέρα της τον γιο του Κρόνου Δια, αλλά προς μεγάλη ατυχία της αυτός είχε αλλού στραμμένη τη προσοχή του. Κανείς θνητός δεν είδε, παρά μόνο η θεά Εκάτη άκουσε τη κραυγή και ο παντεπόπτης Ήλιος είδε το όλο συμβάν.
Ένας μικρός απόηχος όμως αντήχησε στα βουνά και απ τα βάθη των ωκεανών εξοστρακίστηκε κι έφτασε μέχρι τον Όλυμπο εκεί που βρίσκονταν η μητέρα της η Δήμητρα αναταράζοντας τα σωθικά της. Αμέσως η θεά εμφανώς τρομαγμένη, γεμάτη μητρική ανησυχία ορμάει σα γεράκι απ’ τα παλάτια των θεών και άρχισε να την αναζητά σε γη και θάλασσα.
Μαυροντυμένη, κρατώντας αναμμένες δάδες αναζητούσε τη Κόρη της Εννέα ολόκληρα μερόνυχτα μάταια όμως. Έψαχνε στη γη και τον ουρανό διέσχιζε τα λαγκάδια και τις ρεματιές, δίπλα στις όχθες των ποταμών και των θαλασσών χωρίς κανένα αποτέλεσμα.
Σε όλη τη περιπλάνηση νηστική και ανήσυχη δεν έτρωγε πλέον αμβροσία, ούτε με νέκταρ ξεδιψούσε, δε λουζόταν, δεν μιλούσε σε κανέναν και μεταμορφωμένη σε μαυροντυμένη γριά αναζητούσε τη Περσεφόνη αφήνοντας το πένθος της έκδηλο σε κάθε της βήμα.
Τη δέκατη ημέρα, συνοδευόμενη από την θεά Εκάτη που της στάθηκε αρωγός και λόγο του σεβασμού και της συμπάθειας που έτρεφε για αυτήν ο Ήλιος, έμαθε από αυτόν αυτό που εκείνη δεν είχε δει, ότι ο Άδης δηλαδή ο αδελφός της, γιος της ίδιας μάνας, άρπαξε τη κόρη της με τη συγκατάθεση του Δία.
Αμέσως η Δήμητρα καταβεβλημένη και στενοχωρημένη βουτηγμένη ολόκληρη στο πείσμα από τη προδοσία, εγκατέλειψε τους οίκους των θεών στον Όλυμπο και περιπλανώμενη ανάμεσα στους θνητούς έφθασε στη μικρή πόλη της Ελευσίνας. Με θλιμμένη τη ψυχή της έκατσε να ξαποστάσει σε μια μεγάλη πέτρα κάτω από τη σκιά μίας ελιάς δίπλα από το πηγάδι. Αυτό το πηγάδι κατά τον Παυσανία ονομαζόταν παρθένιο φρέαρ και ήταν τόπος συνάθροισης για τις παρθένες της πόλης. Το φρεάτιο αυτό τελικά έδινε στους κατοπινούς μύστες αλλά και συνεχίζει να δίνει μέχρι σήμερα μια μεγάλη αίσθηση της ιστορικότητας αφού ήταν το σημείο εστίασης για την έναρξη των τελετουργικών χορών στους εορτασμούς.
Ας δούμε πως εξιστορεί ο Όμηρος με τους στίχους του όλη τη σκηνή, φανερώνοντας μας την τραγική κατάσταση την οποία βρισκόταν η θεά:

«Εννήμαρ μέν έπειτα κατά χθόνα πότνια Δηώ
στρωφάτ΄, αιθομένας δαιδας μετά χερσίν έχουσα,
ουδέποτ΄άμβροσίης καί νέκταρος ήδυπότοιο
πάσσατ΄άκηχεμένη,ουδέ χρόα βάλλετο λουτροίς.»
…ενώ καθώς φθάνει στην Ελευσίνα:
«Έζετο δ΄εγγύς όδοίο φίλον τετιημένη ήτορ,
Παρθενίω φρέατι,ένθα ύδρε΄υοντο πολίται,
Έν σκιή,αυτάρ ύπερθε πεφύκει θάμνος ελαίης,
………………………………………………………………..
ένθα καθεζόμενη προκατέσχετο χερσί καλύπτρην,
δηρόν δ΄άφθογγος τετιημένη ήστ΄επί δίρφου,
ουδέ τιν΄ούτ΄έπει προσπτύσσετο ούτε τι έργω,
άλλ’ άγέλαστος, άπαστος εδητύος ηδέ ποτήτος
ήστο, πόθω μινύθουσα βαθυζώνοιο θυγατρός.»

Σε αυτή τη φοβερή κατάσταση τη γεμάτη απέραντη θλίψη και πένθος βρήκαν την θεά οι τέσσερις παρθένες, η Καλλιδίκη, η Κλεισιδίκη, η Δημώ και η Καλλιθόη η μεγαλύτερη από τις κόρες του βασιλιά της Ελευσίνας Κελεού, την ώρα που πήγαιναν στο πηγάδι για να γεμίσουν με νερό τις χάλκινες υδρίες τους.
Η Δήμητρα αν και μεταμορφωμένη σε γριά και εμφανώς ταλαιπωρημένη εξέπεμψε αμέσως συμπάθεια και σεβασμό στις κόρες, οι οποίες άρχισαν να τη ρωτούν για το ποία ήταν και ποίος ο λόγος που την έφερε στη πόλη τους έξω από το παλάτι του πατέρα τους Κελεού. Η θεά, αποκρύπτοντας την ταυτότητά της, αποκρίθηκε πως ονομαζόταν Δώς και καταγόταν από την Κρήτη. Είχε αιχμαλωτιστεί από ληστές, και είχε δραπετεύσει από τον Θορικό. Κοιτώντας στα μάτια τις κόρες του βασιλιά τις παρεκάλεσε να υπηρετήσει σε ένα σπίτι της Ελευσίνας, σύμφωνα με τις δυνάμεις της και όπως αρμόζει σε μια γυναίκα της ηλικίας της να μεγαλώσει κάποιο παιδί, αν κάποιος φυσικά της το εμπιστευόταν.
Εκείνες αμέσως την κάλεσαν στην βασιλική οικία τους και πρώτη από όλες η πιο όμορφη η Καλλιδίκη ανάλαβε πρωτοβουλία ώστε να την γνωρίσουν στη μητέρα τους τη Μετάνειρα με σκοπό τη ανατροφή του μικρού αδελφού τους.
Καθώς έφτασαν στο βασιλικό τους δώμα η μάνα τους και μητέρα του μικρού Δημοφώντα είδε με συμπάθεια τη μεταμορφωμένη θεά και δεν έφερε αντίρρηση στην ανάθεση της ανατροφής του υιού της. Τα λόγια της Δήμητρας προς τη Μετάνειρα ήταν λιτά και μετρημένα καθώς η στενοχώρια της για το χαμό της Κόρης επηρέαζε τα έξω και τα μέσα της. Η θλίψη είχε σμιλέψει βαθιά το πρόσωπο της.
Μια εκ των γυναικών που υπηρετούσαν τη βασίλισσα και ονομάζονταν Ιάμβη κατόρθωσε τελικά λέγοντας της αστεία και κάνοντας κωμικές χειρονομίες να φέρει πάλι πίσω ένα ελαφρύ χαμόγελο στα χείλη της θεάς. Εν τούτοις δεν δέχθηκε το ποτήρι με το κόκκινο κρασί που της πρόσφερε η Μετάνειρα και ζήτησε να της δοθεί ο “κυκεών” ένα περίεργο ποτό από κριθάλευρο νερό και μίνθη (μέντα), που έθεσε τέρμα στη πολυήμερη αποχή της από την τροφή.
Η Δήμητρα νιώθοντας υποχρέωση προς τη βασιλική οικογένεια αποπειράθηκε να καταστήσει τον Δημοφώντα αθάνατο, τρέφοντάς τον με αμβροσία και βάζοντάς τον κρυφά τη νύχτα σε φωτιά, προκειμένου να καταστρέψει τις θνητές σάρκες του. Ο μικρός Δημοφώντας αναπτύσσονταν ταχύτατα και αυτό έβαλε σε σκέψεις τη Μετάνειρα που παραμονεύοντας ένα βράδυ, είδε τη θεά να κρατά τον γιο της πάνω απ τη φωτιά και νομίζοντας ότι προσπαθεί να τον κάψει, μπήκε στο δωμάτιο φωνάζοντας προς τη γριά. Το έργο όμως της αθανασίας του Δημοφώντα όπως και στη περίπτωση ενός άλλου ήρωα του Αχιλλέα δε πρόλαβε να ολοκληρωθεί. Ίσως η αποτυχία στις δύο αυτές αλλά και σ άλλες περιπτώσεις, υποδηλώνει ότι η αθανασία επιτυγχάνετε μόνο από τη ψυχή και όχι από το σώμα. Να μια ουσιώδης πρώτη διδαχή που έμελλε να περάσει μυστικά μέσα από τα μυστήρια.
Η μαυροντυμένη δυστυχής γριά μεταμορφώθηκε και πάλι στη πανίσχυρο θεά περιβαλλόμενη απ’ τη θεία λάμψη προδίδοντας τη θεία δύναμη της δια της οποίας γονιμοποιούσε τη γη και έδινε τον σίτο εις τους ανθρώπους, λέγοντας κατά τον Όμηρο τα εξής:

«Είμί δέ Δήμητηρ τιμάοχος, ήτε μέγιστον
άθανάτοις θνήτοισί τ΄όναρ καί χάρμα τέτυκται.
Άλλ΄ άγε μοι νηόν τε μέγαν καί βωμόν ύπ΄αύτώ
Τευχόντων πάς δήμος ύπαί πόλιν αίπύ τε τείχος,
Καλλίχορου καθύπερθεν, επί προύχοντι κολονώ.
Όργια δ΄αυτή έγών ύποθήσομαι, ώς άνέπειτα
Εύαγέως έρδοντες έμόν νόον ίλάσκοισθε.»

Η θεά αποκαλυμμένη απαιτεί από τον Κελεό να της κτίσει ένα ναό πάνω από το καλλίχορο φρέαρ. Εκεί αποσύρετε και δεν αφήνει κανένα φυτό να φυτρώσει πάνω στη γη. Οι θνητοί σταματάνε να προσφέρουν πλέον θυσίες στους θεούς. Η γη έπαψε να βλαστάνει και κινδύνεψε να αφανισθεί το ανθρώπινο γένος από προσώπου γης. Ο Δίας φανερά δυσαρεστημένος από τη τραγική εξέλιξη στέλνει τους Ολύμπιους θεούς να παρακαλέσουν την Δήμητρα να μεταβάλει τη γνώμη της και να επιστρέψει στον Όλυμπο. Εκείνη αρνείται και ο Δίας τότε στέλνει τον Ερμή στον ’δη να φέρει πίσω τη κόρη στη Δήμητρα.
O Ερμής, ύστερα από διαταγή του Δία, έφτασε στο βασίλειο των νεκρών, ζητώντας από τον Πλούτωνα να επιτρέψει την επιστροφή της Περσεφόνης στη μητέρα της. Ο Άδης προσποιούμενος ότι λαμβάνει υπ όψη του τις διαταγές του Δία αφήνει τη Περσεφόνη να επιστρέψει στη μητέρα της, αφού πρώτα της δίνει να δοκιμάσει κόκκους ροδιάς ξέροντας ότι αυτό θα τη κρατήσει κοντά του για το ένα τρίτο του έτους. Έπειτα ο βασιλιάς του κάτω κόσμου δίνει το άρμα του στον Ερμή να ανεβάσει τη Περσεφόνη στα υπέργεια παλάτια του Κελεού.
Η Δήμητρα ντυμένη μαινάδα δέχεται τη κόρη στο ναό της, αν και η χαρά της δεν κράτησε πολύ, γιατί όταν η θεά πληροφορήθηκε ότι η κόρη της είχε αναγκασθεί να φαει ρόδι πριν επιστρέψει στην Ελευσίνα, κατάλαβε ότι δεν μπορούσε να την κρατήσει για πάντα κοντά της. Με την επέμβαση της Ρέας συμφώνησαν οι θεοί να μένει η Περσεφόνη το ένα τρίτο του έτους στο σύζυγό της Πλούτωνα και τα άλλα δύο τρίτα μεταξύ των Ολυμπίων θεών και της μητέρας της. Η θεά δέχθηκε την πρόταση και αφήνει πάλι τα φυτά και τα δένδρα να ανθίσουν ως ένδειξη ικανοποίησης για την επιστροφή της Περσεφόνης.

Στη γιορτή αυτή συμμετέχει και η Εκάτη που εξ αρχής είχε βοηθήσει τη Δήμητρα στην ανεύρεση της Περσεφόνης.
Εξευμενισμένη η Δήμητρα προτού επιστρέψει στην οικία των θεών, νιώθοντας βαθιά ευγνώμων στους Ελευσίνιους για τη φιλοξενία τους, δίδαξε στα μέλη των τεσσάρων βασιλικών οικογενειών, τον Τριπτόλεμο, τον Εύμολπο τον Διοκλή, και τον Κελεό, τα μυστήρια της λατρείας της τα σεμνά όργια που βασίζονταν στο ιερό δράμα και τα οποία αξίωσε να τελούν κάθε χρόνο προς τιμή και ανάμνηση Αυτής μέσα στο ναό τον οποίο ανέγειραν γι αυτό το σκοπό.Η θεά αξίωσε επίσης απόλυτη μυστικότητα, υποσχόμενη σαν αντάλλαγμα αιώνια ευημερία στην πόλη, λέγοντας τους ότι τα μυστήρια αυτά θα ήταν τα ύψιστα σε σχέση με την πνευματική και ηθική ανάπτυξη του ανθρώπου καθώς επίσης ότι θα τον προετοίμαζαν για τη μετά θάνατον μακαριότητα.

Το πρώτο σημείο πού έσπειραν τα δημητριακά ήταν έξω από την Ελευσίνα και προς τα Μέγαρα το ονομαζόμενο Ράριο πεδίο. Ο ήρωας Ράρος ήταν παππούς η πατέρας του Τριπτόλεμου. Εκεί στο κτήμα του Ράρου υπήρξε και το πρώτο ιερό αλώνι με βωμό αφιερωμένο στον Τριπτόλεμο, όπου κατασκεύαζαν τους πλακούντες οι οποίοι στη συνέχεια θα αφιερώνονταν στους θεούς των μυστηρίων. Μετά το Ράριο σπάρθηκε το Θριάσιο πεδίο και ο Τριπτόλεμος ανέλαβε να μεταφέρει τη γνώση στους ανθρώπους σχετικά με τη καλλιέργεια της γης, τη σπορά και το θερισμό του σίτου καθώς και τη παρασκευή του άρτου. Ως δάσκαλος εξ ουρανών συνέβαλλε τα μέγιστα στην κατανόηση των ανθρώπων για την αξία της ήμερης τροφής, που τόσο είχε να κάνει με τον πολιτισμό και την υλική ευημερία του.